Tổng thống Vladimir Putin từ chối đề nghị ngừng bắn 30 ngày tại Ukraine mà Donald Trump và đội ngũ của ông đưa ra nhằm tiến tới chấm dứt cuộc xung đột kéo dài ba năm. Tuy nhiên, điều này vẫn đủ để Tổng thống Mỹ coi là một thắng lợi.
Thoạt nhìn, thỏa thuận đạt được sau cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo hôm thứ Ba có vẻ như là một sự thất vọng đối với các quan chức Mỹ, những người trước đó khẳng định chỉ chấp nhận một lệnh ngừng bắn hoàn toàn để tạo tiền đề cho hòa bình lâu dài.
Thay vào đó, Putin chỉ đồng ý hạn chế tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, đồng thời yêu cầu Mỹ và các quốc gia khác chấm dứt cung cấp vũ khí và tình báo cho Kiev.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tuyên bố ông sẽ cân nhắc phương án này nếu Mỹ đóng vai trò trung gian. Về phần mình, Trump – người hiếm khi thừa nhận thất bại – ca ngợi kết quả này là một bước đột phá và là tiền đề cho một thỏa thuận lớn hơn.
"Nhiều yếu tố của một 'Hợp đồng Hòa bình' đã được thảo luận," Trump viết trên mạng xã hội về cuộc điện đàm, trong đó hai nhà lãnh đạo cũng đồng ý khởi động quá trình đàm phán hướng tới một lệnh ngừng bắn rộng hơn. "Quá trình đó hiện đang được thực hiện toàn diện, và hy vọng, vì lợi ích của Nhân loại, chúng ta sẽ hoàn thành mục tiêu!"
Đặc phái viên của Donald Trump, Steve Witkoff, người đã gặp Putin để chuẩn bị cho cuộc gọi này, nói trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News rằng một phái đoàn Mỹ do Ngoại trưởng Marco Rubio và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz dẫn đầu sẽ tới Ả Rập Xê Út để thảo luận chi tiết hơn về lệnh ngừng bắn.
Ngay cả tiến triển nhỏ từ cuộc điện đàm cũng có thể giúp Trump giảm bớt chỉ trích rằng ông đang nhượng bộ Ukraine. Điều này thậm chí có thể được coi là một chiến thắng chính trị, nhất là trong bối cảnh một số nhà phân tích lo ngại Trump có thể chính thức công nhận chủ quyền của Nga đối với Crimea hoặc đưa ra những nhượng bộ lớn khác.
"Tôi đã lo sợ điều tồi tệ nhất," Trung tướng về hưu Ben Hodges, cựu chỉ huy Lục quân Mỹ tại châu Âu, nói trên Bloomberg TV. "Việc không có những nhượng bộ lớn là một tín hiệu tích cực. Nhưng cần phải khẳng định rõ ràng – Vladimir Putin không có bất kỳ ý định nào về một thỏa thuận hòa bình thực sự lâu dài chừng nào ông ta còn nắm quyền, và mục tiêu của ông ta vẫn là tiêu diệt Ukraine."
Dù cuộc gọi giữa hai lãnh đạo có vẻ giúp giảm căng thẳng, thực tế chiến sự vẫn tiếp diễn. Các đợt máy bay không người lái Nga tiếp tục tập kích thủ đô Kyiv vào tối thứ Ba, nhắm vào cơ sở hạ tầng dân sự, bao gồm cả một bệnh viện, theo tuyên bố của Tổng thống Zelenskiy.
"Ngày hôm nay, Putin đã bác bỏ đề xuất về một lệnh ngừng bắn hoàn toàn," Zelenskiy viết trên X (trước đây là Twitter). "Thế giới cần đáp trả bằng cách bác bỏ mọi nỗ lực của Putin nhằm kéo dài cuộc chiến."
Dù Ukraine là trọng tâm của cuộc gọi, Donald Trump cũng ám chỉ về những lợi ích rộng hơn từ việc tái thiết quan hệ với Nga.
"Đôi bên nhất trí rằng quan hệ song phương tốt đẹp hơn giữa Mỹ và Nga có thể mang lại lợi ích to lớn," Nhà Trắng cho biết. "Điều này bao gồm những thỏa thuận kinh tế lớn và ổn định địa chính trị khi hòa bình được thiết lập."
Chính quyền Trump cũng cho biết hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về Trung Đông, một khu vực mà Mỹ và Israel đang đối đầu với các lực lượng ủy nhiệm do Iran – đồng minh của Nga – hậu thuẫn.
Tuy nhiên, câu hỏi lớn tiếp theo là liệu các đồng minh châu Âu có đồng tình với Trump hay không. Cho đến nay, có vẻ như họ sẽ không. Ngoại trưởng Anh David Lammy cho biết London và EU đang thảo luận để đẩy nhanh việc chuyển giao vũ khí cho Ukraine, thay vì ngừng như Putin yêu cầu.
"Tất nhiên, mục tiêu của chúng tôi là đặt Ukraine vào vị thế mạnh nhất có thể về quân sự và kinh tế," Lammy nói với Bloomberg. "Chúng tôi muốn hòa bình, nhưng hòa bình chỉ đạt được thông qua sức mạnh, nghĩa là phải giúp Ukraine có đủ năng lực để đẩy lùi nguy cơ chiến tranh tái diễn."