Giá trị xuất khẩu tôm hùm chiếm gần 50% tổng giá trị xuất khẩu thuỷ sản sang Trung Quốc, và hơn 23% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam trong tháng 1. Nhu cầu tiêu thụ tôm hùm của thị trường Trung Quốc trở thành động lực chính giúp kim ngạch tôm tăng trưởng 24%, trong khi các mặt hàng thuỷ sản khác đều giảm so với cùng kỳ. Tôm là mặt hàng chiếm tỉ trọng lớn nhất, đóng góp hơn 38,7% giá trị xuất khẩu thuỷ sản trong tháng đầu năm. 

Năm 2024, Trung Quốc đã vượt qua Mỹ, trở thành quốc gia nhập khẩu tôm lớn nhất từ Việt Nam. Xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hong Kong năm ngoái đạt 843 triệu USD, tăng 39%. Trong quý cuối năm 2024, xuất khẩu tôm sang thị trường đông dân thứ nhì thế giới này tăng gần 70% so với cùng kỳ. 

Tôm hùm từ Việt Nam, theo bài báo trên Bloomberg, có mức tăng trưởng xuất khẩu mạnh sang thị trường Trung Quốc từ khoảng năm 2020, khi Bắc Kinh đưa ra lệnh cấm nhập khẩu tôm từ Úc. Tính toán của Bloomberg cho biết, trong 10 tháng tính từ đầu năm 2024, sản lượng tôm hùm xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc tăng mạnh 1.355% so với cùng kỳ. Số liệu từ trung tâm Thương mại thế giới (ITC) chỉ ra, xuất khẩu các mặt hàng tôm hùm đông lạnh từ Việt Nam sang Trung Quốc tăng gấp 3,5 lần trong ba năm kể từ 2022.

Dự báo trong tương lai gần, theo VASEP, xuất khẩu các mặt hàng thông dụng như tôm chân trắng, cá tra sang Trung Quốc sẽ chững lại, trong khi khả năng xuất khẩu các sản phẩm cao cấp (tôm, cua, hải sản tươi sống) vẫn rộng mở cho doanh nghiệp Việt Nam.

Ngoại trừ tôm, các mặt hàng thuỷ sản khác giảm nhẹ như mọi năm do đặc điểm mùa vụ dịp Tết Nguyên đán. VASEP cho rằng hoạt động thương mại và thuỷ sản nói chung sẽ phụ thuộc vào động thái và các chính sách thuế quan tại thị trường Mỹ. “Cần từ 3-6 tháng mới định hình rõ nét bức tranh thị trường trong bối cảnh mới.”

Dù vậy, nhóm nghiên cứu từ Vasep nhận xét, các nhà nhập khẩu tại Mỹ có thể tranh thủ cơ hội mua hàng khi chưa có chính sách mới, đồng nghĩa xuất khẩu thuỷ sản sang Mỹ trong vài tháng tới có khả năng sẽ tăng mạnh.