Mexico dự định áp thuế nhập khẩu lên tới 50% đối với xe hơi và các sản phẩm khác sản xuất tại Trung Quốc cùng một số nước xuất khẩu châu Á, qua đó đưa nước này tiến gần hơn tới chính sách bảo hộ thương mại của Mỹ khi Tổng thống Claudia Sheinbaum chuẩn bị cho các cuộc đàm phán về hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ.

Bộ trưởng Kinh tế Marcelo Ebrard cho biết hôm thứ tư rằng mức thuế cao hơn sẽ áp dụng cho hơn 1.400 nhóm sản phẩm đến từ các quốc gia không có hiệp định thương mại với Mexico, coi đây là biện pháp nhằm bảo vệ ngành công nghiệp trong nước. Trung Quốc, Hàn Quốc và Ấn Độ nằm trong số các nước xuất khẩu sẽ bị ảnh hưởng bởi đề xuất này, vốn cần được Quốc hội thông qua.

Thuế nhập khẩu sẽ áp dụng cho các mặt hàng như linh kiện ô tô, thép, đồ chơi và nội thất, với mức từ 10% đến 50% tùy nhóm.

“Chúng tôi sẽ nâng mức này lên tối đa 50%, vốn được Tổ chức Thương mại Thế giới cho phép. Vì sao? Bởi giá bán khi vào Mexico thấp hơn mức gọi là giá tham chiếu,” Ebrard nói bên lề một sự kiện ở bang Mexico, ám chỉ tới mức thuế với ô tô. “Mục tiêu chính là bảo vệ việc làm.”

Mexico hiện là điểm đến lớn nhất cho xe hơi xuất xứ Trung Quốc, điều này khiến Mỹ khó chịu khi Tổng thống Donald Trump đang tiến hành cuộc chiến thương mại với quốc gia châu Á này. Động thái này giúp xoa dịu đối tác thương mại lớn nhất của Mexico, nhưng cũng làm dấy lên nguy cơ xung đột kinh tế rộng hơn khi các nhà sản xuất Trung Quốc tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ.

Mỹ và Canada có hiệp định thương mại tự do với Mexico (USMCA) nên không bị ảnh hưởng bởi thuế quan này. Cả hai nước cũng đã có động thái trong những năm gần đây nhằm ngăn xe hơi Trung Quốc thâm nhập thị trường của họ.

“Đây là biện pháp bảo hộ mang đậm phong cách Trump, gợi ý về việc hình thành một khối chung chống Trung Quốc. Điều này là dễ hiểu trước thềm rà soát USMCA,” Gabriela Siller, giám đốc phân tích kinh tế tại Banco Base, cho biết. “Mexico vừa làm hài lòng Trump, vừa tăng thu ngân sách. Nhưng sẽ có cái giá phải trả, cả người tiêu dùng lẫn nhà sản xuất đều cảm nhận được.”

Theo kế hoạch ngân sách 2026 mà chính phủ vừa gửi Quốc hội, các mức thuế mới sẽ có hiệu lực sau 30 ngày kể từ khi công bố trên công báo chính thức của Mexico. Đảng cầm quyền hiện nắm đa số tại cả hai viện, khiến dự luật gần như chắc chắn được thông qua.

Alfonso Ramírez Cuéllar, thành viên Ủy ban Tài chính Hạ viện, cho biết các nhà lập pháp đang thẩm định mức thuế cho từng sản phẩm trước khi thảo luận tại các ủy ban. Ông nhận định kế hoạch này sẽ giúp củng cố quan hệ thương mại Bắc Mỹ trong quá trình đàm phán với chính quyền Trump. Mexico trước đó đã nâng thuế với dệt may, giày dép và các đơn hàng nhỏ từ những nền tảng trực tuyến như Shein và Temu.

Mexico đã vượt Nga trở thành điểm đến lớn nhất cho xuất khẩu xe hơi Trung Quốc, tăng gần 25% trong nửa đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm ngoái, theo Hiệp hội Xe chở khách Trung Quốc.

General Motors, Ford Motor và Stellantis NV (chủ sở hữu thương hiệu Chrysler, Jeep và Ram) hiện xuất khẩu xe sản xuất tại Trung Quốc sang Mexico và các thị trường Mỹ Latinh khác. Các hãng Trung Quốc như BYD cũng trở thành lựa chọn phổ biến cho tài xế Uber.

Guillermo Rosales, giám đốc hiệp hội đại lý ô tô Mexico AMDA, cho rằng giá xe tại Mexico nhiều khả năng sẽ tăng do mức thuế mới.

“Quyết định này của chính phủ Mexico là một thay đổi đột ngột với thương mại ô tô,” ông nói. “Khi nguồn cung hiện có cạn kiệt, giá buộc phải điều chỉnh. Cạnh tranh trên thị trường nội địa sẽ bị hạn chế, người tiêu dùng ít lựa chọn hơn.”

Rosales cho biết việc tăng thuế sẽ ảnh hưởng đến khoản đầu tư của các doanh nghiệp phân phối trong nước, vốn đã xây dựng hơn 800 điểm bán cho xe thương hiệu Trung Quốc. Mạng lưới này đại diện cho hơn 60 tỉ peso (3,2 tỉ USD) vốn đầu tư và hơn 32.000 việc làm trực tiếp.

“Chi phí mua xe điện hóa, bao gồm xe plug-in, hybrid và xe điện thuần cũng sẽ tăng,” Rosales nói.

Các ngành khác cũng có thể đối mặt rủi ro tương tự. Trung Quốc hiện có thặng dư thương mại lớn với Mexico, đạt 71 tỉ USD năm ngoái. Chính quyền Mexico đã kêu gọi doanh nghiệp tìm nguồn cung trong nước, nhưng các nhà phân tích cảnh báo điều này khó thực hiện trong ngắn hạn.

“Lý tưởng nhất là trước tiên cần đảm bảo đủ vốn và năng lực công nghiệp để sản xuất thêm những đầu vào này,” Diego Marroquin, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, nhận định. “Đó là một quá trình kéo dài nhiều năm, chứ không chỉ vài tháng.”

— Với sự hỗ trợ của Kelsey Butler và Carolina Millan