Chỉ số Công nghệ Sinh học Hang Seng đã tăng hơn 60% kể từ đầu tháng , nhờ sự hào hứng của nhà đầu tư trước hai thương vụ chuyển nhượng bản quyền thuốc trị giá hàng tỉ đô la giữa các công ty nước ngoài và doanh nghiệp Trung Quốc. Đà tăng giá cổ phiếu của hai đợt IPO được mong chờ của các nhà sản xuất nội địa càng củng cố thêm sức hấp dẫn của ngành.

“Công nghệ sinh học Trung Quốc không còn là một câu chuyện mới nổi như 10 năm trước, mà giờ đây đã trở thành một lực lượng làm thay đổi cục diện đổi mới dược phẩm toàn cầu,” Yiqi Liu, chuyên gia phân tích cấp cao tại Exome Asset Management LLC ở New York nhận định. “Khoa học là thật, kinh tế rất hấp dẫn, và chuỗi sản phẩm đang bắt đầu đem lại kết quả.”

Đợt tăng giá mạnh mẽ của các công ty công nghệ sinh học niêm yết tại Trung Quốc là thêm một bằng chứng cho thấy đại lục đang trở thành trung tâm đổi mới toàn cầu. Đà tăng của ngành này trong năm nay còn vượt qua mức 17% của cổ phiếu công nghệ Trung Quốc, vốn được thúc đẩy bởi sự ra mắt ứng dụng AI đột phá của DeepSeek hồi tháng 1.

Một nguyên nhân chính cho đợt tăng giá cổ phiếu là hai thương vụ nhượng quyền quy mô lớn. Ngày 19.5, Pfizer thông báo đồng ý chi số tiền kỷ lục 1,25 tỉ đô la để nhận quyền phát triển một loại thuốc ung thư thử nghiệm từ 3SBio của Trung Quốc, đồng thời đầu tư thêm 100 triệu đô la mua cổ phần công ty này. Hai tuần sau đó, Bristol-Myers Squibb cho biết sẽ chi tới 11,5 tỉ đô la để mua quyền phát triển một loại thuốc ung thư từ công ty BioNTech SE của Đức, vốn đã được BioNTech mua bản quyền từ Biotheus Inc. của Trung Quốc năm 2023.

Một số cổ phiếu công nghệ sinh học tăng giá ở mức gần như "tầng bình lưu". 3SBio đã tăng 283%, vượt lên dẫn đầu bảng chỉ số cổ phiếu công nghệ sinh học toàn cầu của Bloomberg. Công ty RemeGen, chuyên phát triển thuốc kháng thể, đã tăng hơn 270% sau khi công bố được các hãng dược đa quốc gia tiếp cận để bàn về các thỏa thuận bản quyền.

"Khoảnh khắc DeepSeek"

Ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc thông qua các thương vụ sáp nhập và chuyển nhượng trong ngành dược cũng đang thu hút sự chú ý của nhà đầu tư. Chỉ riêng trong quý 1 năm nay, tổng giá trị các thương vụ có liên quan đến doanh nghiệp Trung Quốc đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, đạt 36,9 tỉ đô la — chiếm hơn một nửa tổng giá trị toàn cầu là 67,5 tỉ đô la.

Các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc đang trải qua “khoảnh khắc DeepSeek của riêng họ,” theo lời ông Dong Chen, chiến lược gia trưởng khu vực châu Á tại Pictet Wealth Management ở Hồng Kông. Ông cho rằng vẫn còn dư địa tăng giá.

Sự quan tâm của giới đầu tư đối với công nghệ sinh học — lĩnh vực sử dụng sinh vật sống để sản xuất thuốc và các sản phẩm khác — thể hiện rõ trong các đợt IPO gần đây.

Cổ phiếu của Duality Biotherapeutics Inc., công ty phát triển thuốc điều trị ung thư, đã tăng gấp đôi trong ngày giao dịch đầu tiên tại Hong Kong hôm 15.4. Jiangsu Hengrui Pharmaceuticals, nhà sản xuất thuốc lớn nhất Trung Quốc tính theo giá trị thị trường, cũng tăng 25% trong ngày chào sàn 23.5, dù giá phát hành nằm ở mức cao nhất của biên độ được đưa ra. Tính từ ngày IPO, cổ phiếu Duality đã tăng 189%, còn Jiangsu tăng 31%.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng đợt tăng này đang trở nên quá đà.

“Những người bi quan, chủ yếu là các chuyên gia trong ngành y tế, đang chuẩn bị chốt lời vào thời điểm này. Một số nhà đầu tư khác lại nghiêng về nhóm cổ phiếu y tế tụt hậu nhưng có khả năng trả cổ tức ổn định và tăng trưởng doanh thu bền vững,” nhóm phân tích của Bank of America Corp. gồm Ethan Cui tại Hồng Kông viết trong báo cáo tháng này.

Cũng theo báo cáo, một số nhà đầu tư cho rằng làn sóng chuyển nhượng bản quyền gần đây chỉ là hiện tượng nhất thời, do đó họ không sẵn sàng định giá các công ty này ở mức cao.

Tài năng hồi hương

Trong khi căng thẳng thương mại Mỹ – Trung leo thang thời gian gần đây gây bất lợi cho nhiều công ty đại lục, nó lại thúc đẩy làn sóng hồi hương của lực lượng nhân tài và nâng cao năng lực nghiên cứu – phát triển trong nước, theo nhận định của ông Nicholas Chui, giám đốc quản lý quỹ cổ phiếu Trung Quốc tại Franklin Templeton ở Hong Kong.

Công ty Jefferies cũng có quan điểm tích cực, cho rằng việc Mỹ tăng thuế quan sẽ không cản trở sự phát triển của các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc.

Nhiều công ty trong số này đã có đối tác tại Mỹ, vì vậy được xem là nhà cung cấp dịch vụ thay vì là nhà xuất khẩu sản phẩm, theo lời bà Cui Cui, trưởng bộ phận nghiên cứu y tế khu vực châu Á tại Jefferies ở New York.

— Có sự đóng góp của Dong Lyu.