Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau tại khu nghỉ dưỡng Mar a Lago của Tổng thống Mỹ vào Chủ nhật, nơi họ dùng bữa trưa và sau đó cùng gọi điện cho một nhóm lãnh đạo châu Âu để thông báo về tiến triển đạt được.

Không khí cuộc họp báo sau cuộc gặp khá ấm áp, dù rõ ràng ông Trump vẫn chưa tiến gần hơn nhiều tới mục tiêu chấm dứt cuộc chiến bắt đầu từ cuộc xâm lược của Nga năm 2022.

“Chúng tôi đã thảo luận tất cả các khía cạnh của khuôn khổ hòa bình”, ông Zelenskiy nói khi đứng cạnh ông Trump, cho biết khuôn khổ này đã “được thống nhất 90%”. Ông nói thêm: “Các bảo đảm an ninh Mỹ Ukraine, thống nhất 100%. Bảo đảm an ninh giữa Mỹ, châu Âu và Ukraine, gần như đã thống nhất. Khía cạnh quân sự, thống nhất 100%. Kế hoạch thịnh vượng đang được hoàn thiện”.

Một trong những điểm nghẽn lớn còn lại là tương lai của vùng Donbas ở miền đông Ukraine, khu vực hiện bị lực lượng Nga chiếm đóng một phần. Ông Trump nói với các phóng viên rằng vấn đề này vẫn chưa được giải quyết, nhưng các bên đang “tiến rất gần”.

Ông Trump cho biết sẵn sàng phát biểu trước Quốc hội Ukraine nếu điều đó giúp củng cố thỏa thuận. Ông cũng nói có thể hình dung một cuộc gặp ba bên với ông Zelenskiy và Tổng thống Nga Vladimir Putin. “Tôi thấy điều đó có thể xảy ra, chắc chắn, vào thời điểm thích hợp”, ông nói.

Trước cuộc gặp, ông Trump cho biết ông đã có cuộc điện đàm “tốt và rất hiệu quả” với ông Putin và dự kiến sẽ nói chuyện lại sau khi gặp ông Zelenskiy.

Tổng thống Mỹ cho biết ông muốn triệu tập một cuộc họp với ông Zelenskiy và các nhà lãnh đạo châu Âu vào tháng Một. Sau đó, ông Zelenskiy viết trên mạng xã hội X rằng cuộc họp sẽ diễn ra tại Washington.

Vào Chủ nhật, ông Trump và ông Zelenskiy đã điện đàm với một nhóm lãnh đạo châu Âu, trong đó có Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer và Thủ tướng Đức Friedrich Merz.

“Chúng tôi thống nhất rằng các bảo đảm an ninh là cột mốc then chốt để đạt được hòa bình lâu dài, và các nhóm của chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc trên mọi khía cạnh”, ông Zelenskiy nói.

Ông Trump cho biết châu Âu sẽ đảm nhận một phần lớn các bảo đảm an ninh cho Ukraine.

“Các bạn biết đấy, họ ở ngay đó, nhưng chúng tôi sẽ hỗ trợ châu Âu 100%, giống như họ sẽ hỗ trợ chúng tôi”, ông nói.

Nhà lãnh đạo Ukraine bước vào cuộc gặp với mục tiêu giải quyết những vấn đề then chốt còn tồn đọng, bao gồm quy chế các vùng lãnh thổ ở miền đông Ukraine, các bảo đảm an ninh trong tương lai và số phận của một nhà máy điện hạt nhân hiện do Nga kiểm soát.

Sau gần một năm nỗ lực của Mỹ nhằm chấm dứt cuộc chiến mà vẫn chưa đạt được thỏa thuận, ông Trump từng nói rằng ông chỉ gặp lại các nhà lãnh đạo Ukraine và Nga nếu một thỏa thuận sắp được ký kết. Cho đến nay, các bên tham chiến chủ yếu đàm phán thông qua các đặc phái viên của ông Trump là Steve Witkoff và Jared Kushner.

Ông Putin tiếp tục thúc đẩy các yêu sách của mình, trong đó có việc Ukraine phải nhượng lại các vùng lãnh thổ ở miền đông mà quân đội Nga chưa thể chiếm được, trong cuộc xung đột đẫm máu nhất châu Âu kể từ Thế chiến II. Điều này diễn ra trong bối cảnh hơn 1,1 triệu binh sĩ Nga đã thiệt mạng hoặc bị thương theo ước tính của phương Tây kể từ khi ông Putin ra lệnh xâm lược toàn diện, khi cuộc chiến sắp bước sang năm thứ năm, còn kinh tế Nga đối mặt áp lực ngày càng lớn từ các lệnh trừng phạt chưa từng có.

Ông Trump đã gia tăng sức ép buộc Ukraine phải nhượng bộ, đồng thời đưa ra những hứa hẹn về hợp tác kinh tế với Nga. Trong khi ông Zelenskiy nhiều lần tuyên bố sẵn sàng ngừng bắn để tạo không gian cho các cuộc đàm phán hòa bình, ông Putin đã từ chối các lời kêu gọi đình chiến của ông Trump nếu chưa đạt được thỏa thuận cụ thể.

“Tổng thống Nga và Mỹ nhìn chung có quan điểm tương đồng rằng phương án ngừng bắn tạm thời do phía Ukraine và châu Âu đề xuất, được cho là để chuẩn bị cho trưng cầu ý dân hoặc dưới các danh nghĩa khác, chỉ dẫn tới việc kéo dài xung đột”, trợ lý chính sách đối ngoại Điện Kremlin Yuri Ushakov nói hôm Chủ nhật, khi mô tả cuộc điện đàm giữa ông Putin và ông Trump trong một đoạn ghi âm đăng trên Telegram.

Hôm thứ Bảy, Moskva đã tiến hành một cuộc không kích quy mô lớn với hơn 500 máy bay không người lái và 40 tên lửa nhằm vào Kyiv và các cơ sở năng lượng trọng yếu của Ukraine, chỉ một ngày sau khi một quan chức Nga cáo buộc Ukraine và các đồng minh châu Âu tìm cách phá hoại một thỏa thuận.

“Người Nga đang theo đuổi một chiến dịch dựa trên việc gieo rắc sự mệt mỏi, cái lạnh và nỗi sợ hãi”, Thủ tướng Ukraine Yuliia Svyrydenko viết trên Telegram về đợt tấn công khiến một người thiệt mạng và làm khoảng một phần ba trong số hơn 3 triệu cư dân Kyiv mất nguồn sưởi ấm.

Trong vài tuần qua, các quan chức Ukraine đã nỗ lực chỉnh sửa một dự thảo kế hoạch 28 điểm ban đầu do Mỹ đề xuất nhưng bị đánh giá là quá có lợi cho Nga. Phiên bản mới nhất còn 20 điểm, song Moskva đã cảnh báo rằng kế hoạch này vẫn bao gồm những yếu tố họ không thể chấp nhận, trong đó có quy mô lực lượng quân sự của Ukraine sau chiến tranh.

Nga cũng muốn có các bảo đảm chống lại việc NATO mở rộng về phía đông trong tương lai, cũng như về quy chế trung lập của Ukraine nếu nước này gia nhập Liên minh châu Âu, đồng thời yêu cầu làm rõ vấn đề dỡ bỏ trừng phạt và số phận hàng trăm tỉ USD tài sản nhà nước Nga bị phong tỏa ở phương Tây, theo một người thân cận với Điện Kremlin.

Nga muốn Ukraine từ bỏ một vành đai lãnh thổ được phòng thủ kiên cố ở vùng Donetsk phía đông, khu vực mà Moskva chưa thể chiếm được bằng vũ lực. Ông Zelenskiy bác bỏ yêu sách này, dù ông nói sẵn sàng chấp nhận một khu phi quân sự tại đây với điều kiện Nga cũng phải rút lực lượng, điều mà Moskva khó có thể chấp thuận.

Ukraine đang thúc đẩy các bảo đảm ràng buộc về sự bảo vệ của Mỹ trong trường hợp Nga tấn công trở lại, dù ông Trump đã nói rằng Ukraine sẽ không được phép gia nhập NATO. Ông Zelenskiy cho biết hôm thứ Sáu rằng ông muốn thảo luận với ông Trump về cách Mỹ có thể gia tăng sức ép lên Nga nếu ông Putin không đồng ý ký thỏa thuận hòa bình.

Một điểm nghẽn quan trọng khác là số phận của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, hiện do Nga kiểm soát. Ông Zelenskiy cho biết tuần trước rằng Washington đang thúc đẩy phương án để cơ sở này thuộc sở hữu chung của cả ba bên, trong khi Ukraine chỉ đề nghị chia sẻ nhà máy với Mỹ.

— Với sự hỗ trợ của Laura Davison, Piotr Skolimowski, Olesia Safronova và Vincent Lee