Một sản phẩm của BEACON MEDIA
Khám phá nhiều hơn với tài khoản
Đăng nhập để lưu trữ và dễ dàng truy cập những bài viết bạn yêu thích trên Bloomberg Businessweek Việt Nam.
Trụ sở của một công ty tại Copenhagen (Đan Mạch) bị tình nghi chứa đầy "tay trong" của Huawei (Trung Quốc), và giới chức Mỹ phải bắt tay điều tra.
Tác giả: Jordan Robertson, Drake Bennett
25 tháng 06, 2023 lúc 9:25 PM
Ở công ty TDC tại Copenhagen, các giám đốc cấp cao đều là nghi phạm. Văn phòng của công ty đã bị do thám, nhiều người bị theo dõi. Và rồi cả những chiếc drone… Trong một cuộc họp được lên lịch vội vã ngày 5.3.2019, cuộc đấu thầu để giành quyền nâng cấp mạng di động của Đan Mạch, một chuyện lạ lùng xảy ra.
Thương lượng về hạ tầng viễn thông thường là những sự kiện được mất lớn; những thỏa thuận, được sắp xếp ở nơi riêng tư, quyết định xem công ty nào sẽ được tin tưởng đưa thiết bị và nhân viên vào những tầng sâu nhất của hệ thống điện thoại và internet quốc gia.
Nhưng những cuộc thương lượng này ở Đan Mạch, vốn đã kéo dài suốt mùa đông, là đặc biệt cam go. Trong khi nước này chuẩn bị chuyển sang mạng không dây 5G, lĩnh vực viễn thông của Đan Mạch trở thành đối tượng cho một cuộc xung đột kinh tế ngấm ngầm.
Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang ngày một tồi tệ, và các quan chức của cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ đang đi khắp châu Âu cảnh báo các công ty tránh hợp tác chặt chẽ với những công ty có quan hệ với Bắc Kinh.
Quyết định của TDC Holding A/S, công ty viễn thông chính của Đan Mạch, sẽ có giá trị biểu tượng vượt xa mức giá hợp đồng vào khoảng 200 triệu đô la Mỹ. Đó sẽ là thử thách với hiệu quả của chính sách ngoại giao thẳng thừng của chính quyền Trump và những nỗ lực diều hâu của họ nhắm vào tầm ảnh hưởng ngày một tăng của Trung Quốc khắp thế giới. Cuộc họp ngày 5.3.2019 diễn ra giữa phó chủ tịch điều hành cấp cao của TDC Jens Aalose và vị giám đốc trẻ tuổi Yang Lan của Huawei Technologies, nhà sản xuất thiết bị mạng lớn nhất thế giới.
Huawei đang quản lý hệ thống hiện hữu của TDC, mà họ đã phát triển theo một hợp đồng năm 2013 giờ sắp hết hạn. Vào lúc 2g52 sáng hôm đó, chi nhánh của Huawei ở Đan Mạch, không hề báo trước, đã nộp bản báo giá mới cho hợp đồng 5G.
Động thái đó bản thân đã là khác thường: Nhiều tuần trước, Huawei đã đưa ra đề nghị được cho là cuối cùng và tốt nhất của họ. Đề nghị mới cũng giống như vậy. Nhưng trong khi báo giá cũ cao hơn đáng kể so với đề nghị từ công ty Thụy Điển Ericsson, đối thủ cạnh tranh duy nhất của Huawei cho hợp đồng này, đề nghị mới lại thấp hơn.
Điều này đặc biệt đáng chú ý. Các bên bỏ thầu cạnh tranh lẽ ra không biết gì về báo giá của nhau; các điểu khoản được TDC giữ bí mật chặt chẽ, chỉ khoảng hơn mười người được tiếp cận. Kết quả là Aalose bước vào cuộc gặp với ít nhiều cảnh giác.
Những gì diễn ra tiếp theo càng khiến ông thêm nghi ngờ. Ông để ý thấy Lan tỏ ra nghênh ngang khác thường vào hôm đó: Anh ta “rất tự tin và hung hăng hơn thường lệ,” vị lãnh đạo TDC nói trong một báo cáo sau này do nhóm an ninh của công ty soạn. Lan có vẻ đã biết gì đó. Tin rằng Huawei đã biết được chi tiết đơn bỏ thầu của Ericsson, Aalose kết thúc nhanh cuộc họp.
Trong vòng bốn tuần tiếp theo, cuộc điều tra sau đó của TDC đã đẩy công ty vào một tâm trạng hoang tưởng. Ban lãnh đạo cấp cao thẩy đều bị nghi hờ; các văn phòng của họ nhiều khả năng đã bị do thám; và nhân viên công ty báo cáo bị người lạ bám đuôi.
Bài báo này dựa trên tài liệu nội bộ sâu rộng đã được Bloomberg Businessweek đánh giá cùng nhiều cuộc phỏng vấn với sáu người liên quan hay đã nghe báo cáo về cuộc điều tra và kết quả của nó. Những người cung cấp thông tin xin ẩn danh vì không được phép trao đổi với báo chí chuyện này.
Đó là một chương chưa được biết tới trong lịch sử Huawei và là ví dụ về những hành động đã gieo rắc nghi ngờ khắp thế giới về công ty này. Vụ việc cũng cho thấy khi dân làm ăn mắc kẹt giữa cuộc xung đột công nghệ ngày một gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc, thì tình cảnh của họ sẽ ra sao.
Huawei, tức “Hoa Vi,” có nghĩa là “Trung Quốc thành tựu,” thành lập năm 1987. Người sáng lập là cựu kỹ sư của Quân đội Giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) Ren Zhengfei (Nhậm Chính Phi). Ông Nhậm khởi nghiệp là người bán lại bảng chuyển mạch điện thoại mua ở Hong Kong.
Nhiều công ty công nghệ Trung Quốc vốn chỉ phát triển ở thị trường nội địa, nơi họ được bảo vệ trước sự cạnh tranh từ nước ngoài nhờ các quy định pháp luật và những khoản trợ cấp. Tuy nhiên, Huawei đã mở ra làm ăn ở nước ngoài gần như ngay từ đầu. Họ bắt đầu tự làm phần cứng đúng vào lúc diễn ra cuộc cách mạng viễn thông toàn cầu: sự xuất hiện của điện thoại di động, giọng nói kết hợp với dữ liệu và internet di động ra đời.
Lúc đầu công ty cạnh tranh nhờ giá bán: họ bán với giá bằng hay dưới giá thành, nhờ những khoản hỗ trợ rộng rãi của chính quyền Trung Quốc. Theo thời gian, chất lượng thiết bị của họ tốt hơn, rồi thực sự hiện đại. Huawei sản xuất router và ăng-ten cho cột thu phát sóng di động, và viết phần mềm quản lý những cách thức tổ chức ngày một phức tạp để truyền tải tất cả dữ liệu ngày càng được nén lại qua băng thông rộng.
Trong vòng một thập kỷ qua, công ty đã chiếm thế dẫn đầu trong chuỗi cung ứng cho các hãng dịch vụ viễn thông khắp châu Phi, châu Á, và châu Âu, tăng trưởng nhanh hơn nhiều so với các đối thủ như Ericsson (Thụy Điển) và Nokia Oyj (Phần Lan).
Sự nghiệp của chính Lan cũng lên theo công ty. Anh gia nhập Huawei năm 2005, theo tài khoản LinkedIn của anh, khi còn làm kế toán ở tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, và làm ở đó ba năm trước khi lần đầu tiên được cử ra làm việc ở nước ngoài, trên sân nhà Stockholm của Ericsson. Một năm sau, anh được đề bạt lên làm giám đốc phụ trách Đan Mạch.
Huawei đang tiến mạnh ở châu Âu sau khi giành được hợp đồng xây dựng mạng 3G ở Hà Lan năm 2004, rồi một hợp đồng ở Anh. Theo một cựu giám đốc TDC và hai cựu quan chức cấp cao của Đan Mạch từng làm việc chặt chẽ với Lan, Huawei rất nỗ lực để giành được hợp đồng của TDC khi Lan tới nước này năm 2009. Đó có vẻ là một nhiệm vụ khó khăn: Đan Mạch và Thụy Điển là hàng xóm Bắc Âu với quan hệ ngoại giao và văn hóa mạnh mẽ.
Nhưng TDC hóa ra vẫn có thể thuyết phục. Đội ngũ kỹ thuật của họ không hài lòng do phải phụ thuộc vào Ericsson, theo ba nguồn tin của Bloomberg. Vì mạng của TDC xử lý dữ liệu mật của chính quyền Đan Mạch, các quan chức nhà nước ở đó có thể tác động lên bất kỳ thỏa thuận nào với Huawei, và họ cũng có lý do để thích thú với một thỏa thuận như vậy. Các cơ quan tình báo Mỹ đã bắt đầu vận động các đối tác châu Âu giữ nguyên những nhà cung ứng châu Âu, theo lời hai cựu quan chức Đan Mạch có liên quan tới những cuộc thảo luận đấy. Ở Đan Mạch, chiến dịch đó đã phản tác dụng.
Trung Quốc, xét tới cùng, không phải là chính phủ duy nhất từng dùng các công ty viễn thông thân thiện để do thám nước khác. Khi giới chức Mỹ cảnh báo rằng thiết bị của Huawei có thể bao gồm những cửa hậu cho phép tình báo Trung Quốc sao chép dữ liệu hay nghe lén các cuộc nói chuyện, giới chức Đan Mạch lo lắng rằng nước Mỹ có thể cũng làm vậy với thiết bị từ các hãng bán hàng mà họ khuyến nghị. Mỹ không phải là “bên trung gian hoàn toàn đáng tin cậy khi thảo luận về Huawei,” một cựu quan chức nói. “Không có lợi cho Đan Mạch nếu chúng ta bị khóa chặt vào thỏa thuận với một công ty đã được chính quyền Mỹ chấp nhận.”
Những nỗi sợ đó có nguồn gốc là hiểu biết trực tiếp của Đan Mạch về tầm với của tình báo Mỹ: Năm 2015, một cuộc điều tra của chính quyền Đan Mạch xác định rằng cơ quan Tình báo Quốc phòng Đan Mạch cho phép cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ tiếp cận dữ liệu từ mạng cáp quang đi qua nước này để do thám các lãnh đạo chính trị ở Pháp, Đức, Na Uy và Thụy Điển.
Năm 2022, cựu bộ trưởng quốc phòng và giám đốc tình báo Đan Mạch bị buộc tội để lộ bí mật nhà nước liên quan tới những thông tin rò rỉ cho nhà báo về cuộc điều tra của chính quyền. Cả hai người họ đã phủ nhận các cáo buộc; phiên tòa xét xử dự kiến diễn ra trong năm nay.
TDC và các đối tác của họ trong chính quyền quả có những lo ngại an ninh về Huawei, nhưng theo vị cựu giám đốc TDC và hai cựu quan chức Đan Mạch, Huawei cuối cùng đã chấp nhận một thỏa thuận khác thường. TDC sẽ gửi thiết bị Huawei của họ tới một cơ sở thử nghiệm đặc biệt ở Anh do Huawei và trung tâm Liên lạc nhà nước, hay GCHQ, tức cơ quan tình báo tín hiệu và an ninh mạng của Anh, lập nên. Ở đó, các đoạn mã sẽ được kiểm tra xem có chỉnh sửa gì được phép hay không trước khi thiết bị được sử dụng ở Đan Mạch.
Năm 2013, TDC công bố một hợp đồng sáu năm trị giá 700 triệu đô la Mỹ với nhà cung cấp Trung Quốc để xây dựng và quản lý các mạng không dây 3G và 4G cho TDC. Bản thân Lan nắm một loạt vai trò quản lý ở Ghana, Nigeria và Ba Lan. Rồi vào năm 2016, anh được cử trở lại Copenhagen để ký một hợp đồng mới với TDC trước khi hợp đồng hiện hữu hết hạn.
Tới thời điểm đó, Huawei và các đối thủ cạnh tranh đang bắt đầu xây dựng mạng 5G, vận hành ở tần số cao hơn so với các mạng trước đó. Mạng mới có băng thông lớn hơn và tốc độ nhanh hơn, nhưng vì tín hiệu tần số cao hơn không truyền đi xa được, hệ thống cần nhiều bộ thu phát hơn hẳn và phần mềm hiện đại hơn nhiều để quản lý.
Lợi ích của mạng 5G với người tiêu dùng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp vẫn còn là một đề tài gây tranh cãi. Nhưng với Huawei và các đối thủ cạnh tranh, đó là một cơ hội để kiếm được nhiều tỉ đô la Mỹ từ các hợp đồng trên toàn cầu. Đan Mạch là một trong những nước châu Âu đầu tiên ra mắt mạng này.
Huawei từ lâu đã bị tình nghi cạnh tranh không công bằng. Những cáo buộc tham nhũng và hành vi kinh doanh phi pháp hay vô đạo đức đã đi theo công ty khi họ mở ra các thị trường ở châu Á, châu Âu, và Trung Đông. Ở Algeria vào năm 2012, Huawei bị cấm tham gia các gói thầu của nhà nước trong vòng hai năm, và một lãnh đạo công ty bị truy tố và tuyên án 10 năm tù vắng mặt liên quan tới âm mưu hối lộ 10 triệu đô la Mỹ một công ty viễn thông nhà nước. Một phân tích năm 2018 của công ty tư vấn RWR Advisory Group thấy rằng Huawei đã kiếm được các thỏa thuận trị giá hơn năm tỉ đô la nhờ những thỏa thuận có thể liên quan tới tham nhũng hay hối lộ.
Tới năm 2016, năm mà Lan trở lại Đan Mạch, Bộ Tư pháp Mỹ đã bắt đầu điều tra công ty này vì tình nghi lừa đảo, ăn cắp tài sản sở hữu trí tuệ, và trốn các lệnh trừng phạt. Nhưng cuộc điều tra này dẫn tới vài cáo buộc ở cấp độ liên bang, cùng vụ bắt giữ bà Meng Wanzhou (Mạnh Vãn Châu) ở Canada. Bà Meng là phó chủ tịch công ty và con gái người sáng lập. Bà bị quản thúc tại gia ở Vancouver gần ba năm, tới khi bà được thả ra theo thỏa thuận tạm hoãn truy tố mà bà đạt được với chính phủ Mỹ.
Cáo trạng của Mỹ buộc tội Huawei đã công khai tạo điều kiện cho hoạt động ăn cắp sở hữu trí tuệ. “Nhân viên của họ được chỉ đạo đăng thông tin mật thu được từ công ty khác trên một trang web nội bộ của Huawei, hay trong trường hợp thông tin đặc biệt nhạy cảm, thì gửi email mã hóa tới một hộp email huawei.com đặc biệt,” bản cáo trạng viết. “Một ‘nhóm quản lý cạnh tranh’ được giao nhiệm vụ xem xét lại các bài đăng và thưởng hàng tháng cho nhân viên cung cấp được thông tin ăn cắp giá trị nhất. Mỗi hai năm lại có phần thưởng cho ‘Những phòng ban khu vực của Huawei’ cung cấp được thông tin giá trị nhất.”
Huawei cũng liên tục phải đối mặt những cáo buộc sử dụng thiết bị để do thám. Công ty quyết liệt bác bỏ, nhưng những bằng chứng là khó chối cãi. Năm 2012, như Bloomberg News cho biết, giới chức Úc thông báo với các đồng sự Mỹ về một cuộc xâm nhập tinh vi liên quan tới thiết bị của Huawei.
Các tin tặc từ những cơ quan mật vụ Trung Quốc đã sao chép những lượng lớn dữ liệu từ các hệ thống viễn thông của Úc và gửi sang Trung Quốc, theo các quan chức Úc. Sự việc này được coi là đặc biệt nghiêm trọng vì mã được sử dụng trong vụ tấn công được truyền qua các hoạt động cập nhật phần mềm Huawei, cho thấy công ty đã đồng ý với hoạt động đấy, hoặc đọi ngũ của họ đã bị tình báo Trung Quốc xâm nhập.
Đáp lại tin tức đó, Huawei nói họ chưa bao giờ được nghe chính quyền Úc thông báo về vụ tấn công, nhưng sự kiện đấy xác nhận tình nghi ở các cơ quan tình báo Mỹ và Úc là các điệp viên Trung Quốc đang sử dụng Huawei để tiếp cận các mạng cho khách hàng cá nhân. Phát hiện này là khởi đầu cho nỗ lực ngoại giao có phối hợp của hai nước nhằm ngăn bớt Huawei lại.
Ở TDC, khi quá trình đấu thầu mạng 5G bắt đầu từ cuối năm 2018, vẫn còn nhiều lãnh đạo và giám đốc đã sống qua thời đấu tranh cay đắng của công ty với Ericsson, những người cương quyết thân Huawei, theo nhiều người có liên quan tới các cuộc thảo luận này.
Những người khác thì đã bắt đầu thấy bất an. Trong chính quyền Đan Mạch, một số quan chức đã đồng ý hợp đồng năm 2013 cũng trở nên nghi ngờ sau khi Huawei có vẻ không chấp hành cam kết về tiến trình đánh giá an ninh mà trước đó họ đã đồng ý.
Rất nhiều lần, TDC phải sử dụng thiết bị và phần mềm của Huawei chưa được gửi sang Anh thử nghiệm vì lý do mà Huawei giải thích là “chậm trễ trong khâu hành chính” khi gửi các sản phẩm đó, theo lời một cựu quan chức Đan Mạch.
Do kỹ thuật 5G rất phức tạp, khi các thiết bị và mã ngày càng phải làm theo đơn đặt hàng và, khiến những hãng điều hành mạng này phụ thuộc hơn vào những nhà cung cấp như Huawei để quản lý thuyết bị đó và phát hiện bất kỳ hành vi đáng ngờ nào. Văn phòng của Lan nằm đối diện trụ sở TDC, cùng nhìn ra một bãi đậu xe, và văn phòng TDC cũng là nơi hàng chục kỹ sư Huawei đang làm việc.
Ngay sau cuộc họp bị cắt ngang với Lan ngày 5.3.2019, Aalose, vị lãnh đạo TDC, đã ra lệnh điều tra nguồn gốc rò rỉ thông tin ở công ty. Các lãnh đạo cao nhất của TDC đều trở thành người bị tình nghi, khiến cuộc điều tra vô cùng nhạy cảm. Trách nhiệm thuộc về nhóm an ninh của công ty. Họ làm việc trong một trung tâm điều hành chiến dịch nhỏ trong tầng hầm một tòa nhà cạnh văn phòng ban tổng giám đốc TDC.
Các điều tra viên ban đầu nghi ngờ đã xảy ra tấn công mạng; một nhân viên của Huawei làm việc ở TDC có thể đã cài phần mềm độc hại để mở cửa cho các hacker ở Trung Quốc hay đã săn lùng thông tin về chào giá của Ericsson với mạng của TDC.
Từng có tiền lệ các tin tặc Trung Quốc hỗ trợ các công ty Trung Quốc. Năm 2014, các công tố viên Mỹ truy tố vắng mặt năm tin tặc của PLA, cáo buộc họ đột nhập vào mạng máy tính của các hãng sản xuất thép Mỹ vì lợi ích của các đối thủ cạnh tranh Trung Quốc để đánh cắp tài sản sở hữu trí tuệ và thông tin liên lạc nội bộ.
Để giữ bí mật cuộc điều tra, nhóm của TDC đã yêu cầu giới lãnh đạo công ty nộp lại điện thoại di động và máy tính xách tay. Cuộc lục soát sau đó không tìm thấy bằng chứng gì là đã xảy ra xâm nhập mạng, phần mềm độc hại hay các dấu hiệu khác cho thấy đã có tin tặc chiếm được quyền tiếp cận.
Nhóm an ninh kết luận rằng hẳn đã phải có ai đó ở TDC cố tình chia sẻ thông tin này. Các điều tra viên bắt đầu soát lại tài khoản thư điện tử của cả công ty để xem ai đã gửi các tài liệu của Ericsson hay thảo luận về điều đó với người khác. Họ cũng tìm cách xác định xem ai đã trao đổi với Lan.
Jason Lan, tên anh vẫn xưng với những người không phải người Trung Quốc, coi công việc của mình là kết thân với người khác. Anh thích tụ tập ở quán bar của khách sạn Hotel d’Angleterre, một tòa nhà 268 năm tuổi trên quảng trường Kongens Nytorv, nơi ta có thể gọi một chai rượu mạnh giá 1.700 đô la hay một chai Champagne giá 6.700 đô la và nhìn ra logo tỏa sáng của Huawei ngạo nghễ phía trên kênh đào Nyhavn tấp nập.
Các cựu nhân viên TDC và cựu quan chức chính quyền Đan Mạch từng làm việc với Lan nói anh là người nhiệt tình và muốn làm người khác hài lòng. Anh lớn tiếng và trở nên ngốc nghếch khi đã uống quá nhiều, và rõ ràng căng thẳng bởi những mệnh lệnh liên tục từ tổng hành dinh Huawei ở Thâm Quyến. Anh than phiền về việc phải chuyển chỗ làm khắp các nước ảnh hưởng tới vợ và con trai nhỏ của anh.
Rõ ràng là những nỗ lực gầy dựng bạn bè của Lan trong giới lãnh đạo TDC đã thành công. Một vị giám đốc đã đi vài chuyến sang Trung Quốc gặp ban lãnh đạo Huawei và dùng điện thoại Huawei được công ty tặng cho ông. Vị lãnh đạo này thường xuyên trò chuyện và ăn tối với Lan. Ông cũng được giới thiệu với một nữ nhân viên Huawei trẻ trung xinh đẹp. Hai người đã gặp nhau trong một chuyến đi của vị lãnh đạo TDC tới Trung Quốc, sau đó cô này được chuyển tới Copenhagen làm trợ lý marketing. Điều đó gây lo ngại rằng hai người họ đã cặp kè với nhau, dù nhóm an ninh TDC không tìm thấy bằng chứng.
Vài ngày sau khi cuộc điều tra bắt đầu, ban quản lý TDC quyết định họ không thể tiếp tục làm ăn với Huawei. Ngày 7.3.2019, ủy ban chiến lược 5G của TDC quyết định chấp nhận đề nghị của Ericsson.
Ngày hôm sau, trong cuộc họp bên bữa sáng ở một khách sạn tại Copenhagen, CEO của TDC Allison Kirkby thông báo với Lan và một số lãnh đạo cấp cao của Huawei từ châu Âu và châu Á. Lan nổi giận và nói anh và những người khác ở Huawei sẽ phải gánh chịu hậu quả ghê gớm nếu TDC không đổi ý. Một số đồng sự của anh đáp trả dữ dằn hơn. Theo một tuyên bố của Aalose với nhóm an ninh, đã có “đe dọa về việc quyết định sai sẽ ảnh hưởng ra sao tới các công ty Đan Mạch khác và mối quan hệ hợp tác tương lai của họ với Trung Quốc.”
Trong khi đó, cuộc điều tra dần tập trung vào một đối tượng tình nghi: Dov Goldstein, kỹ sư cơ khí người Đan Mạch mà theo tài khoản LinkedIn của ông, đã làm việc ở TDC từ năm 2005. Ông đã lãnh đạo các cuộc thương lượng của công ty trong quá trình nâng cấp mạng di động 4G. Năm 2016, ông được bổ nhiệm làm giám đốc các dự án đặc biệt và các sáng kiến tối ưu hóa chi phí, báo cáo cho giám đốc tài chính Stig Pastwa. Goldstein ban đầu không có vẻ là đã bị mua chuộc - ông không sử dụng điện thoại Huawei, cũng không có quan hệ yêu đương gì với nhân viên Huawei.
Nhưng khi soát qua hồ sơ điện thoại của ông, các điều tra viên thấy ông đã gọi điện và nhắn tin thường xuyên với Lan. Ông đã giúp Lan soạn những lời rao chào giá cho giới lãnh đạo TDC. Hai người thường xuyên ăn tối với nhau ở Hotel d’Angleterre, gồm một bữa kéo dài tới bốn tiếng rưỡi vào ngày sau khi TDC nhận được đơn thầu đầu tiên của Huawei cho hợp đồng 5G vào tháng 10.2018.
Ngày 26.2.2019, một tuần rưỡi sau cuộc họp bên bữa sáng quyết định kia, ủy ban 5G của TDC đã ra quyết định sơ bộ trao hợp đồng cho Ericsson. Ngày hôm sau, Goldstein gọi Lan hai lần, theo danh mục cuộc gọi của ông, và đã gửi thư điện tử cho Lan mời anh uống cà phê vào ngày 4.3.2019, Lan đã nhận lời.
Phân tích máy tính xách tay Lenovo của Goldstein mang tới những đầu mối về điều đã xảy ra ở cuộc gặp đó. Trong buổi sáng hôm đấy, Goldstein đã mở một thư mục trong máy tính của ông có năm bài thuyết trình PowerPoint dự kiến dành cho ban lãnh đạo và ủy ban 5G của TDC. Rồi ông mở một tập tin có đề nghị cuối cùng của Ericsson. Cả Goldstein và sếp ông Pastwa đều là thành viên ủy ban, nhưng nhóm an ninh của TDC thấy rằng Pastwa có các tài liệu đấy và đã gửi chúng cho Goldstein.
Khi các điều tra viên yêu cầu băng ghi hình từ bộ phận an ninh phần cứng của công ty, băng ghi hình cho thấy Goldstein rời tòa nhà đi uống cà phê với Lan, mang theo máy tính xách tay. Trong vòng 24 tiếng sau cuộc gặp gỡ đó, Lan đã nộp báo giá lại khẩn cấp của Huawei, với mức báo giá chỉ thấp hơn Ericsson một chút.
Chính lúc này nhóm an ninh bắt đầu tình nghi có người đang theo dõi cả họ nữa. Kiểm tra nhanh ở phòng họp ban tổng giám đốc công ty cho thấy ở đó có nhiều microphone tầm xa mà dù tương thích với các thiết bị âm thanh họp hành hiện hữu, không thuộc hệ thống ban đầu - không một ai biết ai đã cài đặt những thiết bị đó và lý do tại sao.
Các điều tra viên quyết định dời địa điểm. Ngày 18.3.2019, ngày TDC công khai hợp đồng với Ericsson, nhóm an ninh đã chuyển tới văn phòng của một công ty luật của TDC, Plesner, ở một khu cao tầng u ám thuộc vùng cảng phía bắc Copenhagen.
Họ lấy một phòng trong góc ở tầng 15. Hiện giờ đã có hơn một tá điều tra viên, bao gồm các chuyên gia pháp y số thuộc công ty quốc tế FTI Consulting, và nhiều luật sư ở Plesner. Hầu hết công việc của họ là kiểm tra điện thoại và máy tính để xem có dấu hiệu bị can thiệp không. Mỗi tối họ lại đóng gói thiết bị trong các thùng an ninh màu đen kiểu quân đội, rồi đưa tới một chi nhánh của ngân hàng Danske Bank ở trung tâm thành phố, cất vào két sắt. Ngày mà nhóm TDC lập văn phòng ở Plesner, các hệ thống IT của công ty bị tấn công từ chối dịch vụ. Trong hơn nửa tiếng đồng hồ, “gần như không có truy cập ra khỏi mạng của Plesner,” một báo cáo nội bộ cho biết.
Tối hôm sau, khi một điều tra viên đang đi chơi với bạn bè, anh để ý thấy một phụ nữ trẻ chụp hình anh. Khi anh tới hỏi cô ta, cô ta vội vã bỏ đi. Rồi một phụ nữ khác ngồi xuống cạnh nhóm của anh và có vẻ lắng nghe câu chuyện của họ. Vài ngày sau vào buổi tối, anh thấy một người đàn ông ở bên ngoài căn hộ của mình, đang tìm cách nhìn vào bên trong. Cũng khoảng thời gian này, căn nhà nghỉ dưỡng của Aalose bị đột nhập. Nhóm an ninh đã phân công người theo dõi bảo vệ Kirkby và Aalose 24/24, Aalose hiện lãnh đạo cuộc điều tra.
Vào 12g20 sáng ngày 20.3.2019, một người bảo vệ đang đi tuần ở khu văn phòng của Plesner để ý thấy ánh đèn lơ lửng bên ngoài căn phòng tầng 15 nơi nhóm của TDC đặt tổng hành dinh. Nhìn kỹ hơn, ông thấy một chiếc drone lớn. Nó đã ở đó 10 phút, bay lên, bay xuống, bay ngang. Rồi nó hạ xuống bay khỏi tầm mắt. Sau khi biết chuyện vào sáng hôm sau, các điều tra viên của TDC nhận ra họ đã không kéo màn cửa văn phòng. Đối diện với cửa sổ là tấm bảng trắng kích thước bằng cả bức tường trên đó họ ghi chép tất cả đầu mối của mình, có thể xem thấy toàn bộ.
Các thành viên nhóm an ninh, bởi tính cách và được đào tạo, là những người hay hoài nghi. Và như một số người trong nhóm thừa nhận, nguy cơ có nội gián trong công ty khiến họ hết sức cảnh giác. Những người khác ở TDC tỏ ra nghi ngờ chuyện nghe lén và drone, và cho rằng nhóm đang chỉ mua trâu vẽ bóng. Nguy cơ tình báo doanh nghiệp là đặc biệt đáng sợ ở Đan Mạch, đất nước vốn gắn bản sắc với một xã hội cởi mở. Điều cấm kỵ xã hội về tình trạng thiếu lòng tin trong thế giới kinh doanh có thể khiến những người không ở Đan Mạch thấy là thái quá. Điều cấm kỵ đó đủ mạnh để khiến kiểm tra an ninh lý lịch, ngay cả với các công việc nhạy cảm, ít thấy hơn ở những nơi khác.
Ngày 27.3.2019, hơn một tuần sau khi công khai tuyên bố trao hợp đồng 5G cho Ericsson, TDC thông báo sếp của Goldstein, Pastwa, sẽ từ chức giám đốc tài chính ngay lập tức. TDC không cho biết lý do. Tới tháng 6.2019, Goldstein cũng ra đi. Cả hai đều từ chối trả lời khi Businessweek liên lạc.
Những tài liệu mà Businessweek đã xem được bao gồm thời khóa biểu của các sự kiện do các điều tra viên TDC chuẩn bị, ghi chú chi tiết của các thành viên nhóm an ninh và ghi chép cập nhật về cuộc điều tra được trình cho ban lãnh đạo và ban tổng giám đốc TDC.
Những người quen thuộc với cuộc điều tra nói TDC đã kết luận rằng Goldstein tiết lộ các chi tiết về đơn chào thầu của Ericsson với Lan và Pastwa nhiều khả năng có biết rằng mối quan hệ của cấp dưới ông với Huawei đã đi quá giới hạn. Tuy nhiên, nhóm an ninh không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy Pastwa biết Goldstein tiết lộ thông tin từ Ericsson.
Vài tuần sau khi Huawei thua thầu, Lan rời Đan Mạch để về làm ở Thâm Quyến cho Huawei. Tới mùa hè Ericsson đã chuyển các kỹ sư và thiết bị vào TDC, và đội ngũ của Huawei ra đi. Tháng 6.2019, cổ đông của TDC thông qua quyết định chia đôi công ty, một kế hoạch đã được lên từ lâu, thành TDC Net và Nuuday.
Sau khi vụ chia tách chính thức xong xuôi, hai năm sau, một số lãnh đạo rời công ty, bao gồm Aalose, người đã giám sát cuộc điều tra. Ông từ chối bình luận cho bài báo này.
Một người phát ngôn của Huawei, khi trả lời những câu hỏi chi tiết về cuộc điều tra của TDC, viết: “Huawei tuân thủ luật pháp và quy định hiện hành, và nỗ lực để đạt được tiêu chuẩn cao nhất trong kinh doanh. Chúng tôi không làm gì sai trái.”
Lan, qua một luật sư, từ chối bình luận về những chi tiết cụ thể trong bài báo này, giải thích là bởi các thỏa thuận giữ bí mật và việc Lan chưa được xem các kết quả điều tra của TDC. Luật sư của Lan viết rằng anh “tin tưởng mình đã luôn hành động tuân thủ luật pháp và quy định hiện hành.” Mối quan hệ của Lan với Goldstein, theo lời luật sư đấy, “là chuyên nghiệp, và phù hợp với hoàn cảnh cụ thể.” Và chiếc điện thoại Huawei là quà tặng cho vị lãnh đạo TDC đơn giản là bản mẫu trong một chiến dịch quảng cáo. Một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng từ chối bình luận chi tiết. “Không có gì bí mật trong chuyện Huawei đã bị đàn áp phi lý và đối xử bất công ở Mỹ và châu Âu,” người phát ngô này nói.
Về phần họ, TDC Net trả lời: “Chúng tôi thừa nhận một số phát hiện của Bloomberg từ hồ sơ của chúng tôi. Chúng tôi đã tiến hành điều tra sâu rộng, và mọi biện pháp phù hợp đã được triển khai tương ứng. Những nhân viên được Bloomberg nhắc trực tiếp hiện không còn làm việc ở công ty.”
Vào tháng 5.2019, bộ Thương mại Mỹ đưa Huawei vào danh sách các pháp nhân bị theo dõi đặc biệt. Động thái đó chính thức coi Huawei là công ty chống lại lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ và giảm mạnh quyền tiếp cận của công ty này với các con chip và những công nghệ then chốt khác từ các công ty Mỹ.
Đầu năm 2020, Anh, một trong những đối tác đầu tiên của Huawei ở châu Âu, tuyên bố rằng mọi thiết bị Huawei sẽ được tháo dỡ khỏi mạng 5G của họ cho tới năm 2027. Không lâu sau đó, giới chức quản lý ở Thụy Điển cấm công ty tham gia nâng cấp mạng 5G ở nước này.
Huawei cũng hứng chịu những thất bại tương tự ở hàng loạt nước châu Âu, khi mất hợp đồng ở Bỉ, Phần Lan, Pháp, Đức, Ý, Hà Lan, Na Uy, và Tây Ban Nha. Bloomberg News đã đưa tin vào tháng 3.2023 rằng Đức nhiều khả năng sẽ cấm luôn các sản phẩm Huawei.
Dẫu vậy, Huawei vẫn dẫn trước với khoảng cách rất xa là nhà sản xuất thiết bị viễn thông hàng đầu thế giới, theo dữ liệu của công ty nghiên cứu Dell’Oro Group. Với 29% thị phần, họ lớn gấp đôi so với Ericsson hay Nokia.
Ngày nay, thiết bị Huawei thường được triển khai ở các nước đang phát triển trong những thỏa thuận lớn hơn theo đó các công ty Trung Quốc được nhà nước hậu thuận sẽ xây dựng mọi thứ từ cầu đường và cảng biển tới mạng không dây. Nỗ lực đó thuộc về sáng kiến hạ tầng và tạo ảnh hưởng toàn cầu Vành đai - Con đường.
Ở Đan Mạch vào năm 2021, chính quyền thông qua các đạo luật cho phép giới chức tình báo chặn mọi thỏa thuận viễn thông quốc nội từ các nhà cung cấp của những nước mà Đan Mạch chưa có thỏa thuận an ninh. Đan Mạch có thỏa thuận như vậy với Thụy Điển (Ericsson) và Phần Lan (Nokia), còn với Trung Quốc. Vào tháng 4.2021, TDC Net cho biết giới chức tình báo Đan Mạch đã ra lệnh họ gỡ bỏ thiết bị Huawei khỏi phần mạng cáp quang trong mạng lưới của họ.
Kirkby từ chối bình luận về bài báo này. Tháng 10.2019, bà tuyên bố sẽ thôi làm cho TDC, sau 11 tháng, để trở thành CEO của Telia, hãng điều hành viễn thông lớn nhất Thụy Điển. Một tháng trước thông báo đó, bà đã cùng ăn tối với nhóm an ninh của TDC ở một nhà hàng trong khu căn hộ hạng sang.
Cuộc điều tra đã kết thúc được vài tháng, nhưng cảm giác khó chịu vẫn còn âm ỉ. “Vậy những chiếc drone đó đâu?” Kirkby hỏi nửa đùa khi bà bước vào phòng. Vài phút sau, có người nhìn ra khỏi cửa sổ cao từ sàn lên tận trần và để ý thấy một chiếc drone đang bay về phía nhà hàng. Chiếc drone lơ lửng trên không trung vài phút, và một thành viên trong nhóm chụp hình Kirkby đang chỉ vào nó. Mọi người đều đứng lên và dõi theo chiếc drone khi nó hạ thấp độ cao xuống dưới đường, rồi những người đàn ông trong một chiếc xe tải trắng thu lấy nó, và lái xe đi mất.
Theo Bloomberg
Theo phattrienxanh.baotainguyenmoitruong.vn
https://phattrienxanh.baotainguyenmoitruong.vn/tinh-bao-my-san-tim-tay-trong-cua-huawei-nhu-the-nao-52408.html
Tặng bài viết
Đối với thành viên đã trả phí, bạn có 5 bài viết mỗi tháng để gửi tặng. Người nhận quà tặng có thể đọc bài viết đầy đủ miễn phí và không cần đăng ký gói sản phẩm.
Bạn còn 5 bài viết có thể tặng
Liên kết quà tặng có giá trị trong vòng 7 ngày.
BÀI LIÊN QUAN
Gói đăng ký
Truy cập nhanh
Giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp trên mạng số 30/ GP-STTTT do Sở Thông Tin và Truyền Thông thành phố Hồ Chí Minh cấp ngày 24/12/2024
Chịu trách nhiệm nội dung: Ông Võ Quốc Khánh
Trụ sở: Lầu 12A, số 412 Nguyễn Thị Minh Khai, phường Bàn Cờ, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: (028) 8889.0868
Email: [email protected]
© Copyright 2023-2025 Công ty Cổ phần Beacon Asia Media