Các biện pháp thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy chứng khoán toàn cầu tăng vọt, đồng thời chấm dứt chuỗi thống trị kéo dài của chỉ số S&P 500 — ít nhất là trong ngắn hạn.

Lần đầu tiên kể từ năm 2022, thị trường chứng khoán ngoài nước Mỹ đang trên đà vượt hiệu suất của S&P 500 trong năm 2025. Đây cũng là lần đầu tiên điều này xảy ra trong một giai đoạn thị trường tăng giá kể từ năm 2009. Nguyên nhân chính là lo ngại rằng thuế quan và bất ổn thương mại sẽ ảnh hưởng mạnh đến tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp Mỹ.

Chỉ số MSCI World trừ Mỹ đang bỏ xa S&P 500, với mức tăng 18% từ đầu năm, so với mức tăng 7,8% của S&P 500. Một số thị trường cụ thể càng làm rõ xu hướng này: chỉ số chính của Mexico tăng 18%, Canada tăng 12%, Đức tăng 21%, Tây Ban Nha tăng 26%, Brazil tăng 14% và Anh tăng 11%.

Đây là bước ngoặt so với những năm trước, khi cổ phiếu Mỹ tăng vọt nhờ các công ty công nghệ vốn hóa lớn và kỳ vọng vào trí tuệ nhân tạo, trong khi các thị trường khác lại tăng yếu. Diễn biến hiện tại khiến cổ phiếu tại các thị trường ngoài Mỹ trở nên hấp dẫn hơn nhiều về định giá.

“Cơ hội sinh lời lớn đôi khi đến từ những thị trường cần được ‘sửa chữa’,” Craig Basinger, chiến lược gia trưởng tại Purpose Investments, nhận định.

Ông cho biết khoảng cách định giá giữa thị trường Mỹ và phần còn lại của thế giới hiện “ở mức rộng hiếm thấy trong lịch sử”. Nhà đầu tư cũng đang phân bổ quá nhiều vào Mỹ và quá ít vào các thị trường khác. Xu hướng này đang đảo ngược trong năm nay, và có thể sẽ tăng tốc khi các biện pháp thuế mới của ông Trump bắt đầu có hiệu lực từ tháng này. Trong khi đó, các nước như Canada, châu Âu và Nhật Bản đang đẩy mạnh cải cách thân thiện hơn với nhà đầu tư và kích thích tăng trưởng nội địa.

“Tốc độ thay đổi rất quan trọng trong thị trường tài chính, và có vẻ như các thị trường quốc tế đang dần trở nên hấp dẫn hơn,” ông nói. “Mỹ vẫn là tiêu chuẩn vàng, nhưng nếu khoảng cách dần thu hẹp, định giá cũng sẽ thu hẹp theo.”

David Lambert, giám đốc quản lý danh mục và trưởng bộ phận cổ phiếu châu Âu tại RBC Global Asset Management, cho rằng viễn cảnh tăng trưởng lợi nhuận “rất thấp” từng chi phối định giá cổ phiếu châu Âu và Nhật Bản trong nhiều năm đang bắt đầu thay đổi.

“Chúng ta đang bước vào giai đoạn mà tăng trưởng lợi nhuận có thể cải thiện đều đặn trong trung hạn,” ông nói. “Không có lý do gì mà cổ phiếu lại không được định giá lại theo chiều hướng tích cực trong những năm tới.”

Ông không phải người duy nhất nghĩ vậy. Một khảo sát của BofA Securities hồi tháng 6 cho thấy 54% các nhà quản lý quỹ tin rằng cổ phiếu quốc tế sẽ là tài sản có hiệu suất tốt nhất trong năm năm tới. Chỉ 23% ủng hộ cổ phiếu Mỹ.

Lý do chính là thuế quan của ông Trump, vốn được cho là sẽ tác động mạnh đến lợi nhuận của các doanh nghiệp Mỹ hơn là các công ty tại châu Âu hay Nhật Bản, theo David Groman, giám đốc nhóm chiến lược cổ phiếu toàn cầu tại Citi Research. Một báo cáo của Citi hôm thứ Tư (6.8) cũng cho biết châu Âu đang dẫn đầu về hiệu suất cổ phiếu giá trị và cổ phiếu động lực.

“Thị trường ở châu Âu hay Nhật Bản đang rõ ràng hơn, giúp nhà đầu tư ước tính được phần nào tác động của thuế quan đến lợi nhuận,” Groman nói. Ông cho rằng thị trường đã phản ánh kịch bản xấu nhất, và thực tế có thể không tệ đến vậy.

Tuy nhiên, một số chiến lược gia vẫn cảnh báo rằng suy giảm tại Mỹ có thể lan sang các thị trường khác. Emily Roland và Matthew Miskin, đồng trưởng bộ phận chiến lược đầu tư tại Manulife John Hancock, khuyên không nên nắm giữ các cổ phiếu chu kỳ chất lượng thấp tại các thị trường quốc tế trong môi trường hiện nay.

“Lịch sử cho thấy mỗi khi Mỹ suy thoái, phần còn lại của thế giới cũng bị kéo xuống theo,” họ viết trong một báo cáo gần đây.

Dù vậy, Craig Basinger cho rằng quá trình chuyển vốn khỏi Mỹ và vào cổ phiếu quốc tế có thể sẽ là “một cuốn truyện nhiều kỳ”.

“Giới đầu tư đang sở hữu quá nhiều tài sản Mỹ,” ông nói.