Thời kỳ đầu đại dịch Covid-19, Jaya Iyer bắt đầu nghiêm túc xem xét thay đổi nghề nghiệp. Thời điểm đó, cô đang có hai bằng kỹ sư cơ khí và đã có tám năm kinh nghiệm làm việc trong ngành hàng không vũ trụ.

Iyer là kỹ sư cấu trúc tàu vũ trụ hàng đầu tại công ty con của Boeing, cô tham khảo ý kiến người bạn cô từng làm việc cùng tại SpaceX, công ty tên lửa của Elon Musk. Bạn của cô gợi ý cô liên lạc với đồng nghiệp cũ của họ là Benson Tsai, người đang tìm kiếm những bộ óc thông minh từ công ty cũ, và các công ty hàng không vũ trụ khác quanh Los Angeles để "giải quyết một thách thức kỹ thuật mới."

Khi Iyer còn làm việc tại Space Exploration Technologies, Tsai đang phát triển công nghệ pin cho các vệ tinh và tàu vũ trụ. Giờ anh làm bánh pizza. Trong tâm trạng khó hiểu và hơi tò mò, Iyer đồng ý gặp mặt Tsai.  Theo lời cô, mọi chuyện kỳ lạ đến mức cô nài nỉ Tsai kể thêm cho mình. Anh khiến cô say mê với câu chuyện của anh về một loại robot tích hợp trên xe tải có khả năng làm bánh pizza từ con số 0.

Chiếc xe sẽ có tài xế lái đến khu văn phòng, trung tâm mua sắm, hoặc khu dân cư. Khách hàng đặt mua bánh thông qua ứng dụng, và robot làm tất cả việc còn lại. Tsai thuyết phục được nhiều nhà đầu tư mạo hiểm (bao gồm cả rapper Mỹ Jay-Z) rót vào công ty anh hàng triệu đô la Mỹ. Anh tập hợp được một nhóm khoảng 40 nhà khoa học tên lửa và nhiều nhà công nghệ khác, để làm công việc "giải quyết vấn đề bánh pizza," theo cách gọi của Tsai.

Nhưng trước hết, nhóm cần giải quyết vấn đề "nấm." Năm 2020, khi Iyer lần đầu tiên đến thăm trụ sở của Stellar Pizza ở Hawthorne, California, cả nhóm đã tìm ra cách nhào bột, phết sốt cà chua và trải ớt xanh. Tuy nhiên, nấm là vấn đề cực kỳ khó chịu. Thiết kế của máy yêu cầu nấm phải được cắt sẵn và đổ vào máng. Nhưng nấm nhiều xơ và ẩm hơn so với pho mát mozzarella thái nhỏ hoặc xúc xích pepperoni. Khi được cắt và đổ vào máy, nấm dính bết vào nhau và bám vào thành máy.

Tsai so sánh chúng với khăn giấy ướt dính vào tường. Dẫu vậy, bất chấp vấn đề với nấm, Iyer rất ấn tượng với sự tiến bộ của Stellar cùng dàn robot của họ. Là người từng dành toàn bộ sự nghiệp cho lĩnh vực tàu vũ trụ, nhưng viễn cảnh làm việc với một dự án kỳ lạ hơn như Stellar thu hút cô.

“Đây có vẻ là nơi thực sự hay ho để đến nhặt nhạnh những điều mới mẻ và thú vị từ góc độ kỹ thuật, và ăn pizza nữa,” cô nói. Iyer tham gia với tư cách "kỹ sư cơ khí giám sát lớp phủ bánh có thể định hình," nghĩa là bất kỳ thứ gì có trên bề mặt bánh pizza mà không phải nước sốt hoặc pho mát.

Với người "ngoại đạo," cái gọi là robot trông không giống robot chút nào, mà trông nó giống chiếc xe bán đồ ăn lưu động có dây chuyền lắp ráp thu nhỏ bên trong hơn. Để thu hút nhân tài, nhà đầu tư và khách hàng, ý tưởng chế tạo robot nghe có vẻ thú vị hơn nhiều so với sao chép thành tựu của Henry Ford vào việc làm bánh pizza (ý nói hoạt động bán pizza lưu động đơn thuần - ND.)

Với độ phức tạp của máy móc, luôn có rủi ro phát sinh sai sót trong quá trình vận hành. Theo lời Tsai, dự án này chẳng khác nào việc đưa được tên lửa lên quỹ đạo trái đất. "Nếu suy xét tận cùng, thì việc này không hề dễ hơn tên lửa," anh nói.

Nếu "nhiệm vụ tối thượng" tại SpaceX là cải tạo môi trường sao Hỏa thành nơi sống được, thì tại Stellar, cuộc chinh phạt của Tsai mang tính "địa phương" cao hơn: "Đối thủ cạnh tranh của chúng tôi là Domino's. Robot của Stellar không cố làm ra bánh pizza ngon nhất thế giới," Tsai nói. "Chúng tôi không cố gắng làm bánh pizza Neapolitant của Ý nóng hổi vừa thổi vừa xơi," anh vừa nói vừa cắn miếng xúc xích và viền bánh nhân phô mai (đều do robot của anh làm). Pizza của hãng Domino's hiện tạo doanh thu hơn bốn tỉ đô la Mỹ/năm. Tsai cho biết Stellar có thể "qua mặt" Domino (về mặt doanh thu) bằng cách không mất phí thuê mặt bằng (bằng cách dùng xe bán bánh pizza di động) cũng như sử dụng ít nhân lực hơn.

Hiện tại, hầu hết nhân sự công ty đang làm trong phòng thí nghiệm. Iyer dành năm đầu tiên của mình tại Stellar xây dựng mẫu thử máng nguyên liệu, thử nghiệm quạt và cánh quạt, cũng như thử nghiệm với nhiều loại rau củ khác nhau. Trong khi đó, vấn đề với nấm vẫn kéo dài. Trong những nhà máy làm bánh pizza đông lạnh, nấm không phải vấn đề, vì những lát nấm đông lạnh không bị dính bệt với nhau như nấm tươi.

Nhưng Stellar quyết tâm dùng nguyên liệu nấm tươi. Với Iyer, nấm là nguyên liệu buộc-phải-có. Theo hãng nghiên cứu NPD Group, nấm được xếp hạng cao hơn hành tây, ớt xanh, và ô liu đen. "Thật không may là nấm là thứ được ưa chuộng nhất," cô thốt lên trong một thoáng bực bội. 

Nhiều lần Iyer tham khảo ý kiến của những đồng nghiệp đã giải quyết được vấn đề tương tự với phô mai (cũng bị dính bết vào máy). Tuy nhiên, giải pháp cho một chế phẩm từ sữa không áp dụng được cho nấm. Đảo ngược hướng trộn trong máng không tác dụng. Có lúc, họ cân nhắc phết một lớp dầu ăn vào thành máng, nhưng rồi cô phải loại bỏ phương án này sau khi thử nhiều loại dầu khác nhau, từ dầu hạt cải đến dầu ô liu, vì chúng lưu lại dư lượng trên nấm làm nhiều người không thích.

Vấn đề nấm càng khiến cô bực dọc, khi có phóng viên đến thăm phòng thí nghiệm vào tháng 1.2023, và một lần nữa vào tháng 3.2023. Việc này trở thành trò cười khi bạn bè hỏi thăm cô về nó. "Tôi dành cho cả buổi sáng thái nấm. Cuối cùng tấm bằng kỹ sư cũng được dùng vào đúng việc," Iyer nhớ lại.

Giải pháp rốt cuộc cũng đến vào tháng 5, Iyer cho thiết kế lại máy khuấy (sơ đồ chi tiết được giữ kín độc quyền), Tsai nói. Mấu chốt là chuyển từ nấm mới cắt sang nấm được bảo quản lạnh vài ngày sau khi cắt. Quá trình này tạo ra lớp phủ khô hơn và dễ thao tác hơn. Khi mọi người nếm thử bánh pizza thành phẩm, không ai có thể nhận ra sự khác biệt.

Người ta đã tốn nhiều giấy mực về cuộc chạy đua lên không gian giữa SpaceX của Musk và Blue Origin của Jeff Bezos. Nhưng chưa có ai nói nhiều về những đột phá thú vị đang diễn ra trong lĩnh vực robot làm bánh pizza, vốn là lĩnh vực đang thịnh.

Lý do tại sao thì ai cũng đoán được: Pizza dường như không có thứ hạng cao trong danh sách những vấn đề cấp bách. Nhưng các kỹ sư yêu bánh pizza và muốn giải quyết vấn đề của riêng họ. Ai mà biết được, nhóm thậm chí có thể đã được truyền cảm hứng từ tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Snow Crash (Neal Stephenson), mở đầu bằng cảnh giao bánh pizza tốc độ cao trong bối cảnh Los Angeles phản địa đàng (distopia).

Dù lý do là gì, ý tưởng về robot làm bánh pizza trong nhiều năm vẫn có sức ảnh hưởng không tưởng đối với một nhóm người yêu công nghệ nhất định.

Và trong một thập kỷ qua, nỗ lực tham vọng nhất thuộc về công ty khởi nghiệp Zume Pizza. Được thành lập vào năm 2015 bởi Alex Garden, cựu chủ tịch công ty trò chơi điện tử đằng sau game FarmVille, Zume mang tham vọng chế tạo robot làm bánh pizza gắn trên xe. Một trong những người ủng hộ lớn nhất của công ty là Masayoshi Son, nhà sáng lập tập đoàn công nghệ SoftBank của Nhật Bản. Son rất tin tưởng vào tiềm năng của robot. Theo ông, trong 25 năm nữa, người máy sẽ có chỉ số thông minh (IQ) là 10.000 và vào một thời điểm không xác định nào đó chúng sẽ thay thế "toàn bộ lực lượng lao động." SoftBank đã cam kết rót 375 triệu đô la Mỹ cho Zume năm 2018.

Zume mua cánh tay robot rồi lập trình chúng làm bánh pizza tại bếp công ty đặt ở Thung lũng Silicon. Khiếm khuyết lớn trong kế hoạch này là họ phải nướng bánh trên đường di chuyển để giảm thiểu thời gian chạy không tải. Kết quả: Phô mai văng khắp nơi thành một đống bầy hầy.

Zume bèn chuyển sang làm bánh tại bếp cố định, bổ sung thêm các phương tiện xe hơi và xe hai bánh để giao hàng chặng cuối. Nhưng giấc mơ bánh pizza làm bởi "bàn tay robot" khi đó còn quá sớm so với thời đại. Năm 2020, Zume chuyển sang thiết kế bao bì thực phẩm bền vững, và sa thải hơn một nửa nhân viên. Robot cũng mất việc, Zume ngừng làm bánh pizza và loại bỏ từ này khỏi tên công ty mình.

Tsai chọn đi theo con đường gập ghềnh của Zume. Trong năm năm, anh thiết kế kiến trúc cho pin của SpaceX, nhưng đến năm 2019, anh đã sẵn sàng theo đuổi sở thích về đồ ăn và robot. Anh từng cân nhắc trà sữa trân châu, loại trà Đài Loan thời thượng uống kèm viên "trân châu" làm từ bột sắn, nhưng người Mỹ không tiêu thụ đồ uống này đủ nhiều để việc kinh doanh có lãi. Thế là anh nghĩ đến bánh mì kẹp thịt (burger), nhưng những tên tuổi như Creator và Miso Robotics (hãng sản xuất robot làm burger mang tên Flippy) đã đi trước khá xa. Nên Pizza trở thành ứng viên nổi bật.

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp Mỹ, khoảng 13% người Mỹ ăn món này vào bất kỳ ngày nào, và phần lớn nước Mỹ đang không hài lòng với bốn ông lớn trong ngành là Domino's, Pizza Hut, Papa Johns, và Little Caesars. Cả bốn cái tên đều mất điểm trong Chỉ số hài lòng của khách hàng Mỹ năm 2022 so với cuộc thăm dò năm trước đó.

Để bắt đầu kinh doanh, Tsai, năm nay 38 tuổi, dựa rất nhiều vào mạng lưới quen biết của anh từ SpaceX. Anh lấy cảm hứng từ cách tiếp cận theo chiều dọc của Musk trong việc phát triển sản phẩm: Anh cho biết, nhân viên của Stellar thiết kế và chế tạo hầu hết bộ phận cho bản thử nghiệm của robot tại nhà, như cách Tesla từng làm với ô tô và SpaceX làm với tên lửa. Với bản mẫu đầu tiên của chiếc máy làm bánh pizza, mang tên "Lứa Zero," Tsai cùng nhân viên thường xuyên ghé thăm siêu thị gia dụng Home Depot và Lowe's Home Improvement.

"Lứa Zero" có một vấn đề phát sinh từ sớm. Đại khái, nó là một cánh tay robot cầm xẻng lớn bằng kim loại gọi là bàn chèo, dùng để mang bánh pizza vào hoặc ra khỏi lò, và nó hoạt động không chuẩn. Cánh tay cầm xẻng chọc vào lò nướng cao hơn vài mm so với mức cần thiết, làm xén mất phần trên của vỏ bánh pizza. Lớp phô mai béo ngậy bị rơi vương vãi khắp nơi và bột sống bị dồn cục lên băng chuyền, và đó là lúc nhóm phải cầu viện trưởng nhóm phần mềm Villbrandt. 

Thế là, trong lúc các nhân viên dọn dẹp đống "xà bần," Villbrand lập trình lại cánh tay robot để nó hạ cao độ thấp hơn một chút. Ký ức đọng lại dường như vẫn còn kinh hoàng. "Chúng tôi sơ tán toàn bộ đống bánh pizza, sau đó tạm dừng máy, rồi khởi động lại tất cả," anh nói. "Hiệu suất sụt giảm khá nhiều."

Avidan Ross là một trong những nhà đầu tư đầu tiên vào công ty của Tsai (tên ban đầu là Serve Automation). Là cổ đông sáng lập quỹ đầu tư mạo hiểm Root Ventures, Ross nói ông hứng thú với tham vọng lớn của công ty này.

“Đội ngũ kỹ sư tại đây không những không ngại thử thách, mà còn hứng thú khi bị ai đó chê là điên rồ," ông chia sẻ.

Khi nói với người khác bạn muốn tạo robot làm bánh pizza, điều đó nghe thật điên rồ. Ross giải thích khía cạnh kinh tế của khoản đầu tư trị giá 6 triệu đô la Mỹ vào Stellar. Theo ông, ngành thực phẩm đang trải qua tác động kép là vừa hụt thiếu lao động vừa chịu chi phí ngày một tăng. Ông nói robot có thể giải quyết vấn đề đó.

“Những kỹ sư giỏi giang nhất đang tham gia vào lĩnh vực tự động hóa thực phẩm, bởi những tác động mang tính toàn cầu nó mang lại."

Nhiều công ty khác cũng đang chế tạo robot làm bánh pizza của riêng họ. Chẳng hạn Picnic Works tại Seattle bán dây chuyền lắp ráp tự động mà theo họ có thể làm 100 chiếc bánh pizza trong một giờ. Còn ở Fremont, California, trước đây là trụ sở của Tesla, công ty Middleby sản xuất PizzaBot, được thiết kế để làm ra một chiếc bánh pizza trong vòng chưa đầy một phút.

Một tên tuổi khác, Pazzi Robotics, tìm cách xây dựng nhà hàng pizza tự động ở Paris nhưng đã phải thanh lý hoạt động kinh doanh tại Pháp hồi tháng 10.2022. Giám đốc điều hành của họ, Philippe Goldman, đổ lỗi thất bại của Pazzi cho sự e dè đầu tư cho phần cứng của giới đầu tư, cũng như sự ngờ vực của công chúng đối với robot.

Với Ross, sự cạnh tranh của ngành này mang nặng tính phô trương. “Pizza và buổi biểu diễn,” anh nói. Nhân viên của Stellar thường đùa giỡn về một thước đo nội bộ mang tên "chiếc bánh pizza đủ tốt tối thiểu," nghĩa là một chiếc bánh đủ ngon, và tiêu chí đánh giá thành công một phần tính bằng số lượng bánh pizza được "đưa" vào lò thành công.

Theo Villbrandt, sứ mệnh công ty không phải mua vui cho khách hàng bằng màn trình diễn của robot. "Bạn thật sự chỉ cần đặt một chiếc bánh pizza và thấy nó ra lò, mà không cần nhìn thấy bất cứ cơ chế nào bên trong," anh nói. "Bằng chứng của một nhà bếp đang hoạt động chính là không hề nhìn thấy căn bếp."

Như vậy, tuy ngành nhà hàng đã nhìn thấy cơ hội trong mảng tự động hóa, nhưng với họ Tsai vẫn là kẻ ngoài cuộc. Theo Brittain Ladd, tư vấn chiến lược và bán lẻ, người trước từng làm cố vấn cho công ty Muncho ở Philadelphia (chủ máy làm bánh pizza Pinic), cho biết: "Người ta đang dành quá nhiều lời ca tụng cho những nhà sáng lập của Stellar Pizza chỉ vì họ từng là kỹ sư của SpaceX. Pizza suy cho cùng không phải là khoa học tên lửa," ông nói.

Theo ông, một robot có thể thành công nếu nó có thể liên tục đem lại trải nghiệm tốt hơn, với chi phí tương đương những lựa chọn khác được con người tạo ra.

Tính nhất quán là một trong những thử thách lớn nhất đối với Stellar. Theo Arik Jenkins, cựu kỹ sư tự động hóa tại SpaceX, người từng gia nhập Stellar vào năm 2020 và sớm phải đối mặt với nỗi sợ hãi đen tối nhất từ ngày còn làm tên lửa: Mọi thứ nổ tung.

Cụ thể, dưới áp lực của quá trình nướng, bột bị phồng lên quá mức rồi nổ tung. Và việc này cứ thế lập đi lập lại. Những mảnh co cứng rồi hóa đen dính rải rác trên tường và trần của lò nướng có nhiệt độ gần 482 độ C.

Nguyên nhân của những vụ nổ bắt nguồn từ sự hình thành những bóng khí bất ngờ trên bề mặt bánh, và chúng phồng đến mức làm trôi tuột lớp nước sốt và phô mai. Lớp vỏ bánh phồng xốp là thứ được yêu chuộng ở nhiều loại bánh pizza, tuy nhiên nó lại không hợp với Stellar. Hậu quả của một chiếc bánh bị "trôi" mất nhân nom rất xấu xí, và lớp nhân bị trượt dồn đống ở vị trí khác trên chiếc bánh. Lúc này, kỹ sư phải đứng canh ngoài cửa lò nướng, buộc dao vào đầu một cây gậy, và sẵn sàng mở cửa để chọc thủng bất cứ bong bóng đáng ghét nào chực nổi lên.

Và điều tệ hơn cả là không ai biết lô bánh nào sẽ "nổ" còn lô nào không. Và nhóm kỹ sư tiếp cận vấn đề này như bất cứ vấn đề nào họ đã gặp phải thời còn làm tại SpaceX. Đầu tiên họ bắt đầu bằng một giả định rằng các lớp bột đang không liên kết đủ chắc với nhau sau khi được máy ép làm phẳng, và bắt đầu kiểm tra giả thuyết này.

Nhóm bèn điều chỉnh quy trình cán bột bánh, rồi đến quy trình chọc lỗ trên bề mặt bột, họ cũng thay mấu trên trục cán bột cho ngắn hơn rồi dài hơn, sắc hơn rồi cùn hơn, nhưng không cách nào hiệu quả. Họ cần thêm dữ liệu khác.

Để tăng cường cấu trúc và hương vị của bột bánh, nhóm của Stellar cho bột "nghỉ" trong ngăn lạnh khoảng hai ngày rồi mới nướng. Cách làm này tạo ra nhiều biến số khiến một số mẻ bột dễ vỡ hơn một số mẻ khác. Các kỹ sư mua cặp nhiệt điện để đo nhiệt độ bên trong mỗi bong bóng bột đang nở. Jenkins, người phụ trách nhóm thử nghiệm và tích hợp của Stellar cho biết: "Chúng tôi phải đo từng giây cho mỗi bong bóng bột, khi nó nóng hơn so với nhiệt độ phòng và khi nó giảm xuống nhiệt độ tủ lạnh."

Kết quả nghiên cứu đã cho ra được hàm lượng men chính xác và dải nhiệt cần thiết trong mọi giai đoạn làm bột nở để nướng bánh với độ chín "đều tăm tắp." Khoảng đầu năm 2022, cuối cùng họ cũng làm ra được lớp vỏ nhất quán không còn bong bóng khí.

Khi ấy, phản ứng đầu tiên của Jenkins là "không tin nổi." Nhóm đã quen với việc cứ một mẻ lại có vài chiếc pizza gặp vấn đề với bong bóng khí. Sau một thời gian, nhóm cũng đủ thoải mái để cho ngưng hoạt động của lực lượng cầm dao nhọn đứng "tuần tra" trước cửa lò nướng. "Giờ chúng tôi đã có thể thật sự nghỉ ngơi và bảo nhau rằng mình đã nướng 200 chiếc pizza mà không cần chạm vào thứ gì," Jenkins cho biết. "Thật nhẹ nhõm biết bao!"

Đến giờ, với phiên bản hiện tại của robot làm bánh pizza, tên gọi "Lứa A," cũng là thế hệ đầu tiên có khả năng làm bánh pizza hoàn toàn tự động (và đáng tin cậy) gắn trên xe tải. Về cơ bản, robot gồm một loạt các thiết bị gắn với nhau, kích thước được tinh chỉnh sao cho có thể trượt nguyên khối vào (và ra khỏi) mẫu xe Isuzu NRR (Stellar chọn Isuzu đơn giản vì hãng thích thẩm mỹ của hãng xe Nhật Bản.)

Bên trong xe là buồng lạnh chứa sẵn các khay bột. Chiếc tủ có sức chứa chính xác 420 viên bột, con số có thể khiến Musk tự hào nhưng Tsai khẳng định đó chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên. Người viết nhìn thấy từng khay được trượt xuống (từng chiếc một) bên dưới cánh tay kim loại có dán hình nhân vật hoạt hình người ngoài hành tinh ba mắt trong Câu chuyện đồ chơi (Toy Story). Tới lúc nướng, cánh tay máy nhấc viên bột đưa lên băng chuyền.

Kế đến, máy ép cán phẳng viên bột, rồi băng chuyền đẩy viên bột (đã bị ép phẳng) về phía đầu xe tải. Trong vài giây đồng hồ, nước sốt nhỏ xuống bề mặt theo dạng chấm, và khi vào lò nướng, nước sốt chảy thành lớp phủ đều trên mặt. Sau đó, băng chuyền dừng lại dưới máng nguyên liệu, sẵn sàng đón nhận cả bầu trời phô mai mozzarella đã được thái hạt lựu rơi xuống.

Tùy vào đơn đặt hàng của khách, mà bước tiếp theo có thể là một nhát cưa vòng cắt 19 lát xúc xích pepperoni. Máng nguyên liệu cũng có thể bổ sung thêm rau hoặc xúc xích. Cuối cùng, chiếc bánh được đưa đến gần buồng lái xe tải, nơi đặt bốn lò nướng. Thang máy mini đưa chiếc bánh vào một trong bốn lò, và một cánh tay robot cầm xẻng trượt chiếc bánh vào bên trong lò.

Trong suốt quy trình này, cảm biến sẽ kiểm tra mức độ tròn và vị trí của lớp nhân phủ. Chỉ cần có bất cứ yếu tố nào không đạt chuẩn, chiếc bánh sẽ bị vứt khỏi dây chuyền thẳng vào thùng rác. Đây là điều thỉnh thoảng xảy ra khi nhóm thử nghiệm lớp phủ mới, hoặc có những chỉnh sửa khác. Theo Tsai, tỉ lệ thất bại khi chiếc xe hoạt động ngoài môi trường thực tế "về cơ bản bằng không."

Toàn bộ công đoạn được ghi hình lại bằng camera, và mỗi chiếc bánh pizza được gán một số nhận dạng cùng mã QR để phục vụ việc tham chiếu, trong trường hợp bị khách hàng phàn nàn.

Phóng viên của Bloomberg Businessweek đã rất ngạc nhiên sau khi nếm thử một lát bánh pizza rau củ. Vỏ bánh xém nhẹ, không quá giòn, cũng không quá ỉu. Phô mai có độ dẻo vừa phải, và có hương vị rất ngon khi ăn kèm ô liu đen. Đây tất nhiên không phải bánh làm thỏa mãn người sành ăn, nhưng chắc chắn nó ngon hơn nhiều một chiếc Domino's. Và đó chính xác là mục tiêu Tsai theo đuổi.

Nhằm đảm bảo chất lượng, Stellar trả tiền để nhận lời khuyên của Noel Brohner, vị đầu bếp trứ danh từng giúp nhiều chủ nhà hàng ở Los Angeles lẫn người nổi tiếng như Tom Hanks cải thiện chất lượng bánh pizza họ làm.

Stellar bắt đầu thử nghiệm năng lực hoạt động thực tế vào tháng 9.2022 bằng cách gửi xe của họ đến những khu dân cư quanh khuôn viên ĐH Nam California, nơi sinh viên sẵn sàng tải và dùng ứng dụng đổi lấy bánh pizza miễn phí. Trong những lần ghé thăm đầu tiên, có lần họ có 180 khách đặt bánh chỉ trong năm phút, khiến họ bị chậm đơn hàng đến hai tiếng đồng hồ. Stellar bắt đầu tính giá cơ bản là 8 đô la Mỹ cho chiếc bánh có đường kính 30,5 cm vào cuối tháng 10.2022, giúp giảm thời gian chờ bánh.

Với chiếc xe tải đang phục vụ tại ĐH Nam California, có một loại nhân bạn sẽ không gọi được là nấm, do sinh viên đại học thường không gọi nhân nấm. Tsai khẳng định vấn đề nấm của họ "về cơ bản đã được giải quyết ở góc độ kỹ thuật."

Mỗi xe có mặt hai nhân viên, chủ yếu để trả lời thắc mắc của khách, và cho bánh thành phẩm vào hộp. Thường sẽ có một người nhân viên thứ ba: Chính là Tsai. Anh thích quan sát cách mọi người tương tác với nhân viên và dùng ứng dụng của hãng mình. Theo Tsai, "lứa" robot tiếp theo của công ty (dự kiến ra năm 2023) sẽ tự đưa được bánh vào hộp. Nhưng ngay cả khi đó, Tsai vẫn muốn duy trì số lượng hai nhân viên trên mỗi xe, vì một trong hai người có thể nghỉ giải lao mà vẫn còn người trông nom dây chuyền làm bánh. 

Tuy vậy, hai nhân viên này vẫn không phải đầu bếp pizza thực thụ. Nếu có bất cứ linh kiện nào bị hỏng, họ sẽ quay đầu xe về lại trụ sở, bất kể đã bán được chiếc bánh nào hay chưa. Nhưng đến nay, "điều đó chưa xảy ra," Tsai nói.

Anh cũng không quan tâm đến làm xe tải tự hành, vì điều này dẫm vào một địa hạt hoàn toàn khác, và sẽ bắt công ty khởi nghiệp của anh phải đối đầu với Alphabet (công ty mẹ của Google) lẫn Tesla. "Chuyên môn của Stellar là nấu ăn tự động (không phải lái tự động)," anh khẳng định.

Ý tưởng của công ty là một hệ thống có thể sao chép dễ dàng, và rẻ tiền. Hiện một xe bán thức ăn thông thường có giá mua mới là khoảng 100 ngàn đô la Mỹ. Tsai từ chối tiết lộ chi phí chế tạo ban đầu của toàn công ty là bao nhiêu. Nếu tính cả tiền lương, tiền thuê nhà, vật tư và hơn hai năm làm việc, thì con số ít nhất là 6 triệu đô la Mỹ (theo nguồn tin giấu tên của một người rành về chi phí cho biết.)

Trong vài năm qua, đội ngũ nhân viên của Stellar đã ăn rất nhiều bánh pizza. Có khi nào là quá nhiều không? "Hỏi thế chẳng khác nào hỏi tôi liệu có bao giờ chán cơm không," Tsai nói. Anh là con trai của một người Đài Loan nhập cư vào Mỹ. "Câu trả lời gần như là không bao giờ." Khoảng một tiếng đồng hồ sau, cuộc phỏng vấn với Villbrandt bị gián đoạn bởi người giao hàng mang theo túi hàng của chuỗi nhà hàng salad SweetGreen. Mặt của Villbrandt thoáng chút ngán ngẩm với bánh pizza. "Tôi không thể nào ăn pizza mỗi ngày được," anh nói.

Theo Tsai, anh rất vui vì đã chinh phục được những thách thức kỹ thuật liên quan đến việc thu nhỏ kích thước của thiết bị. Anh đã chiếm được nhiều cảm tình của các sinh viên thời thượng tại ĐH Nam California, cũng như nhận được sự ủng hộ của rapper Jay-Z, người đã đầu tư nhiều tiền nhất với 16,5 triệu đô la Mỹ vào tháng 10.2022. 

Nhưng vẫn còn đó nhiều thách thức chờ đón Stellar: Họ cần nhiều xe gắn robot hơn, họ cần chứng minh được tính kinh tế của mô hình kinh doanh, và họ cần mở rộng phạm vi ra bên ngoài Los Angeles. 

Theo Tsai, công ty anh quyết tâm thành công bằng được, vì lợi ích của nhân loại. "Việc giải quyết được những nhu cầu trên trái đất là mục tiêu thật sự quan trọng với chúng tôi," anh nói.