Năm 2019, FDA thông báo với các hãng làm kem chống nắng rằng họ đang quan ngại về 12 nguyên liệu mà các hãng đang dùng để tạo ra khả năng bảo vệ làn da của các loại kem và nước xịt chống nắng hiện có trên thị trường. Cụ thể, có một chất là tâm điểm lo ngại trong giới nghiên cứu và bảo vệ người tiêu dùng là oxybenzone. Chất này gây mất cân bằng hormone, điều làm tăng nguy cơ ung thư và sinh non ở thai phụ, cũng như gây ra mức testosterone thấp hơn ở trẻ nam đang trong tuổi trưởng thành, theo các nghiên cứu cho biết. Oxybenzone từng được tìm thấy trong nước tiểu, và sữa mẹ.

Bốn năm sau, oxybenzone cơ bản đã bị loại khỏi thành phần sản xuất kem chống nắng, dù các hãng sản xuất hiếm khi đạt được chỉ số chống nắng (SPF) trên 50 nếu không có chất này trong sản phẩm của họ. Tỉ lệ các chất chống nắng hóa học có oxybenzone trên thị trường đã giảm từ 60% trong năm 2019 xuống còn 13% trong năm 2023, theo nhóm Công tác môi trường (EWG), một tổ chức nghiên cứu và vận động ở Washington, D.C.

Mức giảm này được cho đến từ mong muốn của khách hàng hơn là quyết định của nhà chức trách: FDA hiện chưa ra lệnh loại bỏ oxybenzone khỏi các loại kem chống nắng (nhưng cũng không đảm bảo với công chúng rằng chất này an toàn.)

Sau khi oxybenzone và một hóa chất khác được cho là có liên quan đến tình trạng san hô bị hủy hoại ở Hawaii, tiểu bang này đã ban hành lệnh cấm bán kem chống nắng với các thành phần đó từ năm 2021. Cũng từ năm đó, hai quốc gia, bao gồm Maui, đã cấm bán mọi loại kem chống nắng.

Và tình hình đã không thay đổi nhiều với các loại nguyên liệu khác mà FDA từng bày tỏ lo ngại. Lúc bấy giờ, theo cơ quan này, nếu không có thêm dữ liệu, họ không thể tiếp tục cho phép sử dụng các nguyên liệu này trong kem chống nắng. Tuy nhiên, ngành sản xuất kem chống nắng, đi đầu bởi nhóm vận động hành lang PCPC (Hội đồng sản phẩm chăm sóc cá nhân), đã yêu cầu FDA không vội hành động. PCPC cho biết họ sẽ cung cấp thêm dữ liệu cho FDA trong năm nay, tuy nhiên họ chưa làm được. “Chúng tôi vẫn chưa thấy bất cứ dữ liệu, kế hoạch, hay thông tin nào được nộp lên,” Homer Swei, phó chủ tịch cấp cao mảng khoa học sự sống sức khỏe ở EWG cho biết.

Một phát ngôn viên PCPC cho biết, vì FDA quá bận rộn với đại dịch Covid-19, cơ quan này đã không cung cấp hướng dẫn kịp thời cho ngành (sản xuất kem chống nắng), để họ thu thập dữ liệu, dẫn tới trì hoãn thời gian trình bản phác thảo. PCPC gửi cho Bloomberg Businessweek một lá thư họ gửi cho FDA tháng 9.2021 để cập nhật hoạt động của họ với cơ quan này. Theo một người phát ngôn của FDA: “Đề tài thành phần kem chống nắng vẫn là ưu tiên cao của cơ quan chúng tôi, và chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác khẩn trương hết sức với các đối tác bên ngoài để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.”

Doanh số bán lẻ các sản phẩm chống nắng tại Mỹ

Oxybenzone và các nguyên liệu liên quan khác như homosalate và avobenzone được biết đến như những chất gây rối loạn nội tiết. Theo viện Khoa học sức khỏe môi trường quốc gia (National Institute of Environmental Health Sciences), rối loạn nội tiết có liên quan đến rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), ung thư, và những vấn đề khác liên quan khả năng mang thai. Ở Mỹ, các hãng sản xuất kem chống nắng sử dụng homosalate với nồng độ lên đến 15%, còn tại liên minh châu Âu (EU), mức này là 0,5%.

Những lo ngại không chỉ giới hạn quanh rối loạn nội tiết. Theo một nghiên cứu năm 2021, một số loại kem chống nắng dùng nguyên liệu phổ biến octocrylene cho kết quả dương tính với benzophenone, một chất gây ung thư khi octocrylene phân hủy theo thời gian. Hãng hóa chất Đức BASF SE thông báo với các nhà sản xuất kem chống nắng rằng họ sẽ ngừng cung cấp octocrylene sau khi “nghe thấy lo ngại ngày một tăng” về chất này. Công ty đã ngừng các đơn hàng từ tháng 12.2022, theo một lá thư Bloomberg News nhận được.

FDA không muốn khiến người ta ngại dùng kem chống nắng. “Bởi những lợi ích (của việc dùng kem chống nắng) đã được ghi nhận đối với sức khỏe cộng đồng,” người phát ngôn bên trên cho biết. “FDA quyết tâm tìm cách hỗ trợ công tác tiếp thị các sản phẩm kem chống nắng.”

Dẫu vậy, FDA đồng thời không chịu thông qua các nguyên liệu thay thế mới. Cơ quan này xem kem chống nắng thuộc hạng mục “thuốc bán không cần kê toa,” dù họ cũng chưa từng yêu cầu các công ty làm kem chống nắng cung cấp dữ liệu về các hóa chất có trong sản phẩm, kể từ khi FDA bắt đầu quản lý thành phần có trong kem chống nắng từ hơn 40 năm trước.

Năm 2020, FDA đăng một nghiên cứu trên tạp chí của Hội y khoa Mỹ (Journal of the American Medical Association), cho biết thành phần kem chống nắng ngấm vào máu chỉ sau một lần sử dụng, và có thể ở lại trong cơ thể chúng ta tới 21 ngày. Nghiên cứu cho thấy oxybenzone và homosalate lưu lại trong cơ thể lâu nhất.

Ở châu Âu, giới quản lý dược tại đây đã hành động nhanh hơn nhiều để đưa các hóa chất mới ra thị trường. Cơ bản vì họ xem kem chống nắng là mỹ phẩm, và không đòi hỏi nhiều dữ liệu cho FDA đang làm. Theo các nhà nghiên cứu, một số thành phần được dùng tại EU không có mức độ thẩm thấu tương tự một số thành phần cũ đang có mặt tại thị trường Mỹ. “Chúng ta thật sự cần phát triển nguyên liệu tốt hơn với mức độ an toàn tốt hơn,” Kelly Dobos, cựu chuyên gia hóa học thẩm mỹ và hiện là nhà tư vấn, cho biết.

Ngoài những lo ngại về tính an toàn, 12 thành phần được FDA cảnh báo chủ yếu bảo vệ da khỏi tia cực tím B (UVB), vốn chỉ gây sạm. Ở châu Âu, những công thức mới hơn cũng bảo vệ da tốt hơn trước tia cực tím A, vốn có khả năng xuyên thấu da và gây ung thư. Avobenzone và kẽm được xem là những nguyên liệu tốt nhất hiện có để bảo vệ làn da khỏi UVA ở Mỹ. Ngành kem chống nắng vẫn chưa đưa ra được dữ liệu về tính an toàn và hiệu quả mà FDA yêu cầu cho các nguyên liệu mới hơn. 

Công ty Hà Lan DSM-Firmenich AG đã cố gắng xin FDA cấp phép cho hóa chất bemotrizinol, một nguyên liệu đã được sử dụng tại EU hơn 20 năm. DSM hiện vẫn chưa xử lý xong quy trình thủ tục theo yêu cầu của FDA, dù Carl D’Ruiz, giám đốc cao cấp về khoa học và phát triển kinh doanh của công ty, cho biết họ hy vọng sẽ được FDA thông qua vào nửa cuối năm 2024.

“Điều không may là một số công ty khác từng nỗ lực để được thông qua các hoạt chất mới tại Mỹ đã bỏ cuộc vì mất quá nhiều thời gian,” Dobos nói. FDA cho biết cơ quan này “tiếp tục khuyến khích các bên liên quan hợp tác cùng chúng tôi để cung cấp dữ liệu cần thiết.”

Trong khi đó, người tiêu dùng đang chuyển sang dùng kem chống nắng có thành phần vật lý. Những phiên bản phổ thông như kẽm oxide và titan oxide, được FDA cho là an toàn, đang được người dùng bôi lên da để ngăn ánh nắng mặt trời.

Kẽm oxide là một loại kem chống nắng “diện rộng,” nghĩa là nó cản cả tia UVA lẫn UVB. Thị trường kem chống nắng vật lý trên toàn cầu có tổng giá trị 960 triệu đô la Mỹ vào năm 2021, và dự kiến đạt 1,6 tỉ đô la Mỹ vào năm 2031, theo tổ chức Transparency Research ở Wilmington, Delaware.

Cụ thể, loại kem này nổi tiếng khó bôi so với các loại hóa chất khác, và khiến người dùng có ngoại hình nom “như ma,” nhưng nhiều thương hiệu đã giải quyết được vấn đề này, và một số phiên bản sản phẩm còn có màu tiệp với tông da người (tinted).

Douglas Grossman, đồng giám đốc trung tâm Nghiên cứu u ác tính, thuộc viện Nghiên cứu ung thư Huntsman, đại học Utah, khuyến nghị nên dùng loại kem chống nắng vật lý như vậy. “Nó tránh được mọi vấn đề của kem chống nắng hóa học,” ông nói. “Việc bôi lên da một chất ngăn được tia UV là điều hợp lý, và cách này hoạt động tốt hơn là một thứ ngấm vào da và cho phép tia UV đi xuyên qua da.”

Với kem chống nắng hóa học (chemical) lẫn vật lý (mineral), chỉ số SPF trên 30 không giúp tăng đáng kể mức độ bảo vệ, theo Grossman và Dobos. SPF 30 chặn được 97% tia UVB, trong khi SPF 50 là 98%, và sẽ cần nồng độ nguyên liệu cao hơn để có mức SPF cao hơn. FDA đã đề xuất cấm các nhà sản xuất kem chống nắng bán sản phẩm có mức SPF cao hơn 60.

Tất nhiên, tránh ánh nắng mặt trời vào giữa ban ngày và mặc đồ bảo hộ như đội mũ và áo tay dài cũng hiệu quả khi chống nắng. “Khi tôi trao đổi với bệnh nhân,” Grossman nói, “tôi cố gắng nhấn mạnh những việc khác họ có thể làm ngoài sử dụng kem chống nắng, để giúp tạo ra sự khác biệt.”