Năm 2012, rượu Domaine Armand Rousseau Chambertin Grand Cru Burgundy, niên vụ 2010, được bán ra với giá 5.000 bảng Anh một thùng. Mười năm sau, giá mỗi thùng đã vượt 60.000 bảng.

Mức tăng 1.100% khiến nhiều người muốn đầu tư vào rượu cảm thấy rất phấn khích. Số lượng chai rượu hảo hạng là hữu hạn. Khi người ta càng uống, lượng tồn kho càng giảm, theo đó đẩy giá trị rượu lên cao. Vì vậy, nhiều người cho rằng chỉ cần có gu và kiên nhẫn là đủ để kiếm lời lớn.

Tuy nhiên, thực tế lại phức tạp hơn nhiều.

Những người đam mê sưu tầm rượu thường mua để thưởng thức. Nhưng để đầu tư hiệu quả, nhà đầu tư cần chọn đúng loại rượu, đúng thời điểm, đúng mức giá — nếu có cơ hội mua được — và phải giữ được giá trị của rượu. Việc xác định thời điểm bán đòi hỏi cơ sở dữ liệu và hiểu biết vững vàng về thị trường. Các yếu tố như lãi suất, lạm phát, niềm tin tiêu dùng và biến động địa chính trị đều có thể ảnh hưởng đến giá. Hiện tại, nguy cơ bị áp thuế khiến nhiều người Mỹ chọn tạm ngừng mua mặt hàng đắt tiền này.

Dù vậy, các thùng rượu là tài sản hữu hình và sẽ không biến mất nếu thị trường khủng hoảng — trừ khi nhà đầu tư khui vài chai để uống giải sầu. Một nghiên cứu năm 2024 do công ty Anh WineCap thực hiện với 50 nhà quản lý tài sản tại Mỹ cho thấy 1 trong 3 nhà đầu tư có giá trị tài sản cao đang tìm đến rượu vang cao cấp như một tài sản ổn định trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động dữ dội.

Sự xuất hiện của các phiên đấu giá thương mại tại Mỹ vào giữa thập niên 1990 đã tạo điều kiện để người yêu rượu có thể giao dịch các chai quý hiếm. Tuy nhiên, phải đến năm 2000, với sự ra đời của Liv-ex — sàn giao dịch rượu cao cấp toàn cầu — các nhà đầu tư mới có công cụ minh bạch để theo dõi giá trị của từng thương hiệu và niên vụ.

Công nghệ tiếp tục làm thay đổi lĩnh vực đầu tư rượu, với các xu hướng như truy xuất nguồn gốc bằng blockchain, đầu tư phân mảnh và nền tảng giao dịch kỹ thuật số. Dù Liv-ex chỉ dành cho giới thương nhân, LiveTrade của Bordeaux Index (trụ sở tại London) lại mở cửa cho các nhà sưu tầm cá nhân nếu họ cất giữ rượu tại Anh hoặc Liên minh châu Âu. Nhà đấu giá Sotheby’s thậm chí còn cung cấp "hầm rượu đầu tư tức thì" gồm 90 chai với giá 25.000 đô la.

Thời điểm hiện tại được xem là thuận lợi để tham gia. “Giá rượu biến động theo chu kỳ: tăng, giảm, đi ngang rồi lại tăng,” Justin Gibbs, đồng sáng lập kiêm phó chủ tịch Liv-ex, nhận định. “Chúng ta đang ở giai đoạn giảm và đã gần đáy hơn so với hai năm trước.”

Tom Gearing, đồng sáng lập và tổng giám đốc công ty đầu tư Cult Wines tại Anh, cũng đồng tình. Ông cho biết: “Giá rượu cao cấp đang tiến gần mức thấp nhất trong 5 năm trở lại đây. Château Haut-Brion 2021 hiện được bán với giá 315 đô la mỗi chai.” Mức giá này chỉ bằng một nửa so với khi phát hành năm 2022. Trong khi đó, vụ thu hoạch năm 2024 tại Pháp được ghi nhận là thấp nhất trong lịch sử hiện đại, dự báo nguồn cung sắp tới sẽ khan hiếm, đẩy giá rượu tăng trở lại.

Vậy các lãnh đạo ngành đang mua gì? Matthew O’Connell, giám đốc điều hành LiveTrade và trưởng bộ phận đầu tư của Bordeaux Index, đánh giá đợt giảm giá của rượu Burgundy và Champagne từ các nhà sản xuất độc lập là cơ hội đầu tư lớn. Một số dòng grands crus từng gần như không thể mua được nay đã có mặt trên thị trường, nhiều chai với mức giá thấp hơn so với hai năm trước. Hoạt động giao dịch tăng mạnh khiến Anthony Zhang, giám đốc điều hành Vinovest, “nghiêng về khả năng lạc quan một cách thận trọng” trong năm 2025.

Một cuộc điều chỉnh lớn cũng sắp xảy ra với thị trường hợp đồng tương lai rượu Bordeaux, theo Gibbs. “Giá phát hành hiện quá cao, đến mức nếu các nhà đầu tư mua một thùng của 50 nhà sản xuất Bordeaux hàng đầu dưới dạng hợp đồng tương lai trong các niên vụ gần đây, họ chắc chắn sẽ thua lỗ.”

Tiêu chuẩn rượu đạt chuẩn đáng đầu tư

Chỉ một phần nhỏ các loại rượu thực sự đủ tiêu chuẩn để trở thành tài sản đầu tư. Để được xếp vào nhóm này, rượu cần đáp ứng các tiêu chí sau:

1) Được sản xuất một cách ổn định để có thể ủ từ 15 đến 20 năm trở lên.

2) Có danh tiếng lâu đời về chất lượng.

3) Được phân phối rộng rãi trên toàn cầu.

4) Có lịch sử tăng giá rõ ràng.

5) Nhận được điểm số cao từ các nhà phê bình uy tín.

6) Được đóng theo lô 12 chai, với giá mỗi chai thường từ 100 đô la trở lên.

“Khái niệm rượu có thể sưu tầm và rượu đạt chuẩn đầu tư đang thay đổi,” Tom Gearing từ Cult Wines nhận định. “Vấn đề với các nhà sản xuất mới nổi hoặc vùng trồng nho mới là họ không có tính thanh khoản cao như các thương hiệu blue chip.” Theo ông, sự dồi dào về cung và cầu giúp những thương hiệu blue chip dễ được giao dịch hơn.

Những thương hiệu này bao gồm các loại rượu Bordeaux danh giá, đặc biệt là năm nhãn vang hàng đầu: Lafite Rothschild, Mouton Rothschild, Latour, Haut-Brion và Margaux; các dòng grands crus của Burgundy; Champagne cao cấp; Château Rayas của vùng Rhône; rượu đỏ Super Tuscan và Barolo, Barbaresco của Ý; cùng với cabernet của bang California.

Gần đây, một số tên tuổi hàng đầu tại Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha cũng bắt đầu thu hút sự quan tâm, nhất là từ giới sưu tầm trẻ đang tìm kiếm sự cân bằng giữa giá trị và chất lượng. Theo Liv-ex, Vinovest và Gearing, Vega Sicilia Unico của Tây Ban Nha là một trong những thương hiệu nổi bật nhất năm 2024.

“Còn nhiều cơ hội ở các vùng lớn khác,” Westgarth nhận định, “như dòng riesling Clos Ste. Hune của nhà Trimbach tại Alsace.” Ngoài ra, các vùng Loire và Đức cũng đang được thị trường chú ý đến.

Dave Parker, nhà sáng lập Benchmark Wine Group, gọi bang Oregon là “Burgundy mới” và cho biết giá của Quilceda Creek tại bang Washington đã tăng đáng kể. Dòng rượu này từng nhận được tổng cộng 34 điểm tuyệt đối từ bảy nhà phê bình danh tiếng khác nhau.

Cũng như cổ phiếu và trái phiếu, nhà đầu tư nên phân tán rủi ro bằng cách phân bổ danh mục sang nhiều vùng và quốc gia khác nhau. Ngoài ra, nên ưu tiên các niên vụ cũ của những thương hiệu cổ điển tại các vùng rượu vang danh tiếng.

4 bước để bắt đầu

Xác định rõ kỳ vọng đầu tư

Hãy tự hỏi: bạn có muốn thưởng thức một phần bộ sưu tập của mình, hay đầu tư hoàn toàn vì lợi nhuận? Bạn là người đầu tư thận trọng, ưu tiên các thương hiệu blue chip có tính thanh khoản cao, hay thích mạo hiểm với những nhà sản xuất mới nổi và rủi ro hơn?

Cần nhớ rằng đầu tư rượu vang là một chiến lược dài hạn. Dù một số thương hiệu hiếm và độc quyền có thể được mua đi bán lại nhanh để thu lời — ví dụ từ tháng 1 đến tháng 9.2022, một thùng Champagne Salon Le Mesnil niên vụ 2012 đã tăng 232%, từ 4.670 đô la lên 15.485 đô la — nhưng để đạt mức lợi nhuận tốt nhất, bạn cần kiên nhẫn chờ đợi. Hãy giữ rượu ít nhất 3 năm, tốt nhất từ 5 đến 15 năm, cho đến khi số lượng chai bị tiêu thụ đủ nhiều để làm giảm nguồn cung và đẩy giá lên.

Nghiên cứu kỹ nền tảng

Tham khảo các nền tảng như Bordeaux Index, Cult Wines, CultX, Vinovest và WineCap để nắm thông tin chung, và Wine Market Journal để theo dõi giá đấu giá. Liv-ex cung cấp nhiều chỉ số, từ Fine Wine 100 đến Bordeaux Legends 40, giúp theo dõi các loại rượu được giao dịch nhiều nhất. Cả Cult Wines và Liv-ex đều phát hành các báo cáo định kỳ về tiềm năng đầu tư theo vùng. Một bản tin Substack tương đối mới, In the Mood for Wine, đang chạy loạt bài cơ bản về đầu tư rượu, kèm theo bảng tính chi tiết cho người mới bắt đầu.

Dù có vẻ hiển nhiên, nhưng vẫn cần nhấn mạnh: hãy tham gia các buổi nếm thử và thực sự uống rượu — càng nhiều càng tốt.

Tìm cố vấn đáng tin cậy

Hầu hết các nền tảng lớn như Vinovest đều cung cấp nhiều hình thức đầu tư khác nhau, từ danh mục tự quản lý đến được quản lý chuyên nghiệp. Một số nền tảng như CultX, LiveTrade và Vint có tích hợp sàn giao dịch riêng, trong khi Cult Wines lại cung cấp dịch vụ trọn gói: xây dựng chiến lược và lựa chọn danh mục, truy xuất nguồn gốc (rất quan trọng), lưu trữ, bảo hiểm, phân tích thị trường, định giá và xác thực chai rượu.

Ngân sách đầu tư sẽ quyết định bạn nên lựa chọn nền tảng nào. Vinovest có gói đầu tư khởi điểm từ 1.000 đô la, nhưng theo O’Connell của LiveTrade, mức 10.000 đô la là thực tế hơn, vì một thùng Bordeaux hoặc Burgundy hàng đầu có thể vượt quá 3.000 đô la. Alexander Westgarth, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành WineCap, khuyến nghị mức từ 10.000 đến 50.000 đô la. Đừng quên tính thêm các khoản phí phụ như bảo hiểm và chi phí lưu trữ.

Bảo quản đúng cách

Giữ rượu ở nhiệt độ lý tưởng 55 độ F (khoảng 13 độ C), trong không gian mát mẻ và tránh sáng là yếu tố bắt buộc. Các chuyên gia đồng tình rằng rượu được lưu trữ tại kho do các bên thứ ba danh tiếng như Octavian Wine Services sẽ có giá trị cao hơn so với rượu được cất giữ trong hầm riêng. Các cố vấn uy tín đều cung cấp dịch vụ lưu trữ này. Westgarth cho biết chi phí lưu trữ một thùng rượu tại Anh rơi vào khoảng 15 đến 20 bảng mỗi năm. Hãy kiểm tra kỹ xem chuyên gia tư vấn của bạn có xác minh nguồn gốc của từng chai hay không.

Năm vùng sản xuất rượu chính cho một danh mục đầu tư cân bằng

Bordeaux

Bordeaux đang dần đánh mất vị thế thống trị, theo đánh giá của Justin Gibbs từ Liv-ex. “Năm 2010, các dòng crus classés của vùng này chiếm hơn 70% tổng giao dịch trên Liv-ex. Hiện con số đó chỉ còn khoảng 35% đến 45%.”

Dù thị trường hiện tại đang chững lại, Anthony Zhang từ Vinovest cho biết một số niên vụ của một số thương hiệu vẫn đáng để đầu tư, chẳng hạn Château Margaux 2005 với mức tăng giá trung bình 12% mỗi năm. Một lựa chọn hấp dẫn hiện tại có thể là Château Lafite Rothschild 2021. Mức giá phát hành năm 2022 tại Anh là 5.800 bảng một thùng, nhưng đến cuối tháng 5.2025, giá chỉ còn khoảng 3.900 bảng.

Burgundy

Giá rượu vang đỏ từ vùng Burgundy bắt đầu tăng mạnh từ giữa những năm 2000 và đạt đỉnh vào tháng 10.2022.

“Hiện các dòng vang trắng lại dẫn đầu về tốc độ tăng giá, cho thấy gu sưu tầm đang thay đổi,” Gearing cho biết. Ví dụ, Domaine Leflaive Chevalier-Montrachet đi ngược xu hướng giảm giá chung năm 2024 khi tăng 8,1%; trong khi Bourgogne Blanc của Vincent Dancer tăng tới 26,7%.

Matthew O’Connell gợi ý nên cân nhắc các chai thuộc phân hạng vùng hoặc làng như Chambolle-Musigny, cũng như các nhà sản xuất nhỏ đang được săn đón như Kei Shiogai — với giá mỗi chai có thể lên tới 1.000 đô la. Còn các dòng grands crus như La Tâche của Romanée-Conti hay các grands crus blue chip khác? “Giá sẽ tăng trở lại, và có thể sẽ sớm thôi,” ông nói.

Champagne

Mối quan tâm rộng rãi đối với Champagne bắt đầu từ khoảng một thập niên trước, khi giới đầu tư nhận ra các dòng như Cristal đang bị định giá thấp. Mặc dù giá Champagne trung bình đã giảm 11,2% trong năm 2024 — kể cả với các thương hiệu hàng đầu — nhưng các dòng vintage cao cấp sản xuất giới hạn vẫn có sức hút. Một ví dụ nổi bật là Bollinger PN VZ16, tăng 10,7%.

Ý

“Ý hiện là danh mục đầu tư mạnh nhất,” Dave Parker từ Benchmark nhận định. Số lượng thương hiệu Ý lọt vào Liv-ex Power 100 đã tăng hơn gấp đôi trong giai đoạn 2018–2024. Gearing cho biết: “Barolo và Barbaresco đang vượt trội nhiều dòng vang đỏ Bordeaux và Burgundy.” (Bruno Giacosa Barbaresco tăng 7,5% trong cả năm 2024.) Một cái tên đáng chú ý khác là Biondi Santi Brunello di Montalcino 2010, vẫn giữ được giá trị ổn định.

California

Năm 2020, có tới 200 dòng rượu từ California được giao dịch trên Liv-ex — mức tăng 809% so với năm năm trước đó. Các thương hiệu cabernet chủ lực tại Napa Valley như Harlan Estate, Screaming Eagle, Dominus, Opus One cùng Ridge Vineyards Monte Bello tại vùng núi Santa Cruz đang chiếm ưu thế. Một số thương hiệu khác cũng đang thu hút sự chú ý gồm Sine Qua Non, MacDonald, Hundred Acre và Futo Estate.

Tuy nhiên, Gearing lưu ý rằng đầu tư vào rượu Mỹ có độ rủi ro cao hơn và đòi hỏi tầm nhìn dài hạn. Một trường hợp thành công nhanh hiếm có là cabernet sauvignon của Caymus Vineyards, đã tăng 21,5% trong hai năm qua.