Phó Chủ tịch Ủy ban Henna Virkkunen muốn chuyển khuyến nghị năm 2020 của EU — vốn kêu gọi ngừng sử dụng nhà cung cấp “rủi ro cao” trong mạng di động — thành nghĩa vụ pháp lý. Các nước không tuân thủ có thể đối mặt thủ tục vi phạm và phạt tài chính.

Dù quyền quyết định hạ tầng thuộc về chính phủ từng nước, đề xuất này sẽ buộc các thành viên căn chỉnh với hướng dẫn an ninh chung. EU ngày càng chú ý tới rủi ro từ thiết bị viễn thông Trung Quốc trong bối cảnh quan hệ thương mại - chính trị với đối tác lớn thứ hai tiếp tục căng thẳng. Lo ngại chính: trao quyền kiểm soát hạ tầng trọng yếu cho các công ty gắn chặt với Bắc Kinh có thể ảnh hưởng đến an ninh quốc gia.

Virkkunen cũng xem xét hạn chế thiết bị Trung Quốc trong mạng cố định khi nhiều nước đẩy nhanh triển khai cáp quang tốc độ cao. Ủy ban còn cân nhắc biện pháp răn đe các quốc gia ngoài EU, như từ chối cấp vốn Global Gateway cho dự án dùng thiết bị Huawei.

Người phát ngôn Thomas Regnier nói an ninh mạng 5G “tối quan trọng đối với kinh tế EU”, nhưng từ chối bình luận về lệnh cấm.

Huawei chưa phản hồi. Bộ Ngoại giao Trung Quốc từng chỉ trích việc EU gắn nhãn Huawei và ZTE là nhà cung cấp rủi ro cao là thiếu cơ sở pháp lý và thực tế.

Chứng chỉ lưu ký Mỹ của Nokia tăng tới 5% sau tin Bloomberg; đối thủ Ericsson tăng 3,7%.

Lo ngại về Huawei và ZTE nổi lên trở lại khi Đức và Phần Lan cân nhắc siết quy định. Dù Anh và Thụy Điển đã cấm từ nhiều năm, các nước như Tây Ban Nha và Hy Lạp vẫn cho phép sử dụng thiết bị Trung Quốc. Những người cứng rắn với Trung Quốc cảnh báo cách tiếp cận không đồng nhất này gây rủi ro an ninh.

Một lệnh cấm có thể thổi bùng tranh cãi chính trị, vì nhiều nước luôn chống việc trao thêm quyền cho Ủy ban trong quyết định về Huawei. Các nhà mạng cũng phản đối, cho rằng công nghệ Huawei rẻ và tốt hơn lựa chọn phương Tây.

Vấn đề trở nên nổi bật từ nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump, khi Washington cấm Huawei và vận động mạnh các nước châu Âu làm theo.

Ủy ban EU từng xây dựng “hộp công cụ 5G”, khuyến nghị loại nhà cung cấp rủi ro khỏi mạng vô tuyến và lõi, nhưng các nước không bắt buộc phải tuân thủ vì hạ tầng trọng yếu và an ninh quốc gia thuộc thẩm quyền từng quốc gia.

Regnier nhấn mạnh: “Ủy ban thúc giục các nước chưa thực hiện Hộp công cụ 5G cần sớm áp dụng biện pháp để xử lý rủi ro. Thiếu hành động nhanh sẽ đặt toàn EU vào nguy cơ rõ ràng.”

Thụy Điển cấm hoàn toàn Huawei, nhưng bị Trung Quốc trả đũa, khiến các nước khác do dự.

Cựu Ủy viên châu Âu Thierry Breton từng cố tăng sức ép bằng cách nêu đích danh Huawei và ZTE, cam kết loại thiết bị của họ khỏi mạng của chính Ủy ban, nhưng điều này không đủ thúc đẩy hành động ở các thủ đô.

Khi ông Trump bước vào nhiệm kỳ hai năm nay, ngành viễn thông dự báo châu Âu sẽ bị soi kỹ hơn về vai trò của công nghệ Trung Quốc. Nokia - đối thủ Phần Lan của Huawei - liên tục cảnh báo việc châu Âu sử dụng rộng rãi thiết bị Huawei, trong khi Trung Quốc lại loại dần nhà cung cấp phương Tây khỏi thị trường nội địa.