Đồng USD đang dần lấy lại vị thế là một trong những tài sản hấp dẫn nhất thế giới, bất chấp những dự đoán trước đó về làn sóng “bán tháo nước Mỹ”, điều từng làm dấy lên lo ngại về tương lai của đồng tiền dự trữ toàn cầu.

Theo tính toán của Bloomberg, một chiến lược đơn giản là vay tiền bằng các đồng tiền lãi suất thấp như yên Nhật hoặc franc Thụy Sĩ, rồi đầu tư vào tài sản định giá bằng USD đang cho thấy hiệu suất vượt trội. Chiến lược này thậm chí còn tốt hơn cả lợi suất điều chỉnh theo biến động của thị trường chứng khoán châu Âu hay trái phiếu chính phủ Trung Quốc.

Điều đó cho thấy, dù năm nay xuất hiện nhiều lo ngại về vai trò của đồng USD khi Tổng thống Donald Trump liên tục làm đảo lộn trật tự kinh tế toàn cầu, đồng tiền này vẫn giữ vai trò then chốt trong danh mục toàn cầu. Chỉ số Bloomberg Dollar Index đã giảm gần 7% từ đầu năm đến nay, mức tệ nhất trong tám năm, nhưng đã phục hồi khoảng 3% từ đáy hồi tháng 9. Một phần nguyên nhân đến từ chiến lược carry trade, tức vay vốn giá rẻ để đầu tư vào tài sản có lợi suất cao hơn.

“Đồng USD nhiều khả năng lại trở thành một trong những đồng tiền có lợi suất hấp dẫn nhất,” Yuxuan Tang, chiến lược gia tại JPMorgan Private Bank ở Hong Kong, nhận định. “Dù xét theo hướng nào đi nữa, đây vẫn là câu chuyện về một đồng USD mạnh.”

Dòng vốn toàn cầu dịch chuyển

Việc đồng USD lấy lại sức hút có thể tạo ra tác động lớn đối với thị trường toàn cầu. Chiến lược carry trade có khả năng thúc đẩy dòng vốn khổng lồ, từ đó thay đổi giá tài sản và tâm lý nhà đầu tư trên khắp thế giới, từ New York đến Singapore. Khi nhà đầu tư vay vốn giá rẻ để tìm kiếm lợi suất cao hơn, thanh khoản thường tăng lên và kích hoạt các đợt tăng giá của tài sản rủi ro. Tuy nhiên, khi biến động trở lại, thị trường có thể đảo chiều nhanh chóng.

Sức hấp dẫn của carry trade với đồng USD được củng cố bởi mức độ biến động thấp của đồng tiền này. Nguyên nhân một phần là do tình trạng chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài khiến giao dịch trên thị trường ngoại hối toàn cầu trị giá 9.600 tỉ USD mỗi ngày trở nên trầm lắng hơn. Nhờ đó, rủi ro dành cho các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ tài sản định giá bằng USD mà không phòng hộ tỉ giá cũng giảm đáng kể.

Để làm rõ lợi thế của chiến lược này, Bloomberg sử dụng lợi suất thu nhập (earnings yield) để đại diện cho lợi nhuận cổ phiếu, so sánh với chênh lệch giữa lãi suất vay bằng yên hoặc franc Thụy Sĩ và lợi suất tài sản bằng USD có kỳ hạn tương đương. Các chỉ số trái phiếu bao gồm nhiều kỳ hạn để đo lợi suất trái phiếu chính phủ. Biến động trong tháng tiếp theo được ước tính bằng số liệu implied volatility từ quyền chọn đối với tiền tệ và cổ phiếu, cũng như từ swaptions đối với trái phiếu. Với Trung Quốc và trái phiếu thị trường mới nổi, Bloomberg sử dụng số liệu biến động thực tế.

Lo ngại trên thị trường chứng khoán

Chiến lược carry trade đang trở nên nổi bật đúng vào thời điểm nhiều nhà đầu tư bắt đầu lo ngại rằng đà tăng của thị trường chứng khoán toàn cầu, vốn được dẫn dắt bởi cơn sốt AI, có thể sắp hạ nhiệt. Chỉ số S&P 500 đã tăng hơn một phần ba kể từ đáy tháng 4, trong khi chứng khoán châu Âu và Trung Quốc cũng ghi nhận mức tăng mạnh.

Hiện phần bù rủi ro của chứng khoán Mỹ, được tính bằng chênh lệch giữa lợi suất thu nhập của S&P 500 và lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm, đã chuyển sang âm. Điều này có nghĩa là cổ phiếu Mỹ gần như không còn mang lại lợi nhuận điều chỉnh theo rủi ro nếu nhà đầu tư sử dụng vốn vay ngắn hạn và kỳ vọng sinh lời dựa trên lợi suất thu nhập, theo tính toán của Bloomberg.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở các thị trường khác, dù mức độ nhẹ hơn. Ví dụ, nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu Trung Quốc trong vòng một tháng tới có thể chỉ đạt lợi nhuận 0,23% trên mỗi điểm phần trăm biến động tính theo năm. Trong khi đó, carry trade với đồng USD, một chiến lược ít rủi ro hơn – có thể mang lại lợi suất 0,54%. Cổ phiếu Nhật Bản thậm chí còn kém hấp dẫn hơn.

Trong phiên giao dịch sáng thứ Ba tại châu Á, chỉ số đô la của Bloomberg tăng khoảng 0,1%, trong khi thị trường chứng khoán khu vực giảm nhẹ. Một phần lý do là có tín hiệu cho thấy chính phủ Mỹ có thể sớm mở cửa trở lại.

Rủi ro tiềm ẩn

Dù vậy, chiến lược đặt cược vào đồng USD không hoàn toàn an toàn. Nếu lãi suất ngắn hạn giảm đột ngột, lợi thế của chiến lược carry sẽ biến mất. Kịch bản này có thể xảy ra nếu Fed phát tín hiệu cắt giảm lãi suất nhanh hơn dự kiến của thị trường, điều không quá bất ngờ trong bối cảnh dữ liệu kinh tế còn nhiều biến động.

“Miễn là Fed còn duy trì lộ trình giảm lãi suất một cách thận trọng, đồng USD vẫn là tài sản hấp dẫn cho chiến lược carry,” Jacky Tang, giám đốc đầu tư thị trường mới nổi và trưởng bộ phận quản lý danh mục ủy thác tại Deutsche Bank, cho biết. “Tuy nhiên, năm tới vẫn còn nhiều bất ổn, vì Fed có thể thay đổi tốc độ cắt giảm lãi suất dưới thời chủ tịch mới.”

Nhận định từ chuyên gia Bloomberg:

“Khi chênh lệch lợi suất vẫn lớn và giao dịch carry tiếp tục sinh lợi, chiến lược này đang trở lại vị thế ưu tiên.”

— Nour Al Ali, chiến lược gia tại Markets Live

Ngoài ra, nhà đầu tư còn đối mặt với rủi ro cổ phiếu biến động lệch pha so với lợi suất thu nhập, chỉ số được tính bằng cách lấy thu nhập trên mỗi cổ phiếu chia cho giá cổ phiếu. Dù nhiều nghiên cứu cho rằng chỉ số này có giá trị dự báo lợi nhuận cổ phiếu, nhưng thị trường vẫn biến động thất thường trong ngắn hạn, điều mà phần lớn nhà đầu tư đã cảm nhận rõ trong năm qua.

Dù vậy, triển vọng vẫn tích cực với những nhà đầu tư tin vào sức mạnh của đồng USD và đang chuẩn bị mở rộng chiến lược carry sang năm 2026.

Tỉ lệ lạm phát Mỹ đạt 3% trong tháng 9, cao hơn mục tiêu 2% của Fed, tiếp tục khiến nhiều quan chức lo ngại. Gần đây, ông Austan Goolsbee, một quan chức Fed, đã tỏ ra thận trọng và cho biết ông muốn chờ thêm dữ liệu trước khi đưa ra quyết định tại cuộc họp tháng 12. Nếu các dữ liệu kinh tế tiếp tục tích cực, Fed có thể làm chậm tốc độ nới lỏng, qua đó giúp duy trì lợi suất cho chiến lược carry trong năm tới.

“Miễn là bối cảnh kinh tế vĩ mô và thị trường tài chính còn ổn định, chiến lược carry với đồng USD vẫn sẽ hấp dẫn,” Aroop Chatterjee, chiến lược gia tại Wells Fargo ở New York, nhận định.