Tôi có ba đứa con, lần lượt 8 tuổi, 4 tuổi và 4 tuổi. Các nghiên cứu chỉ ra rằng ba là con số gây căng thẳng nhất khi nuôi con, nhưng tôi vẫn có một niềm an ủi quan trọng: trò chơi poker gia đình. Bốn người chơi là lý tưởng cho bài spades hoặc hearts, hai người cho spit hoặc gin rummy, còn năm người cũng đủ để có một bàn poker đúng nghĩa.

Vì thế, tôi muốn dạy các con chơi poker càng sớm càng tốt, và hóa ra độ tuổi phù hợp là từ 4 tuổi. Ban đầu tôi thử dạy theo cách mình từng học, nhưng đó lại là cách sai.

Cách sai thường bắt đầu bằng việc học thứ tự các bộ bài. Người thắng một ván poker là người có bộ bài mạnh nhất, nên phải biết bộ nào mạnh hơn bộ nào. Thùng phá sảnh mạnh hơn tứ quý, thùng mạnh hơn sảnh, sám thắng hai đôi, v.v. Với trẻ con, đây là lượng kiến thức lớn và khó nhớ, dù cũng thú vị và dễ trở thành đề tài tranh luận.

Nhưng poker không chỉ có vậy. Đây là trò chơi của thông tin không đầy đủ, bởi hiếm khi bạn biết chắc mình đang có trên tay bộ mạnh nhất. Quan trọng hơn, poker là trò chơi của đặt cược. Hành động cốt lõi là cược hoặc bỏ bài nếu mức cược quá cao. Người thắng là người có bộ mạnh nhất và trụ lại đến cuối ván, và bạn chỉ trụ được nếu theo hết các vòng cược. Nếu bạn có bộ mạnh nhất nhưng bỏ bài, bạn sẽ thua. Còn nếu bạn có bộ yếu nhất nhưng khiến mọi người bỏ bài bằng cách tố hay diễn như thể mình có bài mạnh, bạn sẽ thắng.

Yếu tố này quan trọng hơn nhiều và cũng thú vị hơn việc ghi nhớ thứ tự bộ bài. Bạn có thể tiếp cận ngay nếu bắt đầu dạy poker đúng cách.

Cách đúng để bắt đầu là chơi poker một lá. Mỗi người đặt một chip và nhận một lá bài úp xuống. Bạn nhìn lá bài của mình. Chỉ có một vòng cược duy nhất quanh bàn: nếu trước bạn chưa ai đặt cược, bạn có thể cược hoặc “check”; nếu ai đó đã cược, bạn có thể theo, tố thêm hoặc bỏ bài. Khi tất cả đã theo mức cược cuối cùng hoặc bỏ bài, những người còn lại sẽ lật bài. Lá cao nhất thắng: Át cao nhất, tiếp đến là K, rồi giảm dần tới 2.

Chỉ vậy thôi. Không có đôi, thùng, cù lũ hay thứ tự bộ bài phức tạp nào, dù bạn vẫn cần biết Q cao hơn J. Nhưng bạn sẽ học được rất nhiều về poker. Bạn sẽ luôn thắng với lá Át, nhưng cần học cách tối đa hóa giá trị, như dụ người khác đặt cược và theo khi bạn tố. Một trong những khoảnh khắc khiến tôi tự hào nhất là khi con gái tôi lần đầu “check-raise” tôi với lá Át.

Bạn có thể thắng với lá K, nhưng nếu ai đó tố, điều đó có thể nghĩa là họ có Át, Q hoặc chỉ một con 6 và đang bịp. Bộ bài có 52 lá, nên nếu giỏi toán, bạn có thể ước lượng xác suất lá đối thủ, dù ở tuổi 4 thì chưa làm được.

Bạn khó thắng với con 6, nhưng nếu cược tự tin, bạn có thể khiến mọi người bỏ bài. Nếu tất cả cùng “check” và bạn là người cuối cùng hành động, bạn nên cược. Lúc này bạn có “vị trí” thuận lợi, những người khác đều cầm bài yếu và bạn có thể “ăn” cả bàn. Những nguyên tắc cốt lõi của poker đều nằm ở đây.

Khi bọn trẻ đã thành thạo, bạn có thể giới thiệu thứ tự bộ bài bằng poker hai lá (bất kỳ đôi nào cũng thắng bài lẻ, đôi lớn hơn thắng). Sau đó, dạy poker năm lá kiểu “straight poker”, không quá hay nhưng là bước đệm trước khi đến “five-card draw”, một kiểu poker đáng chơi. Texas hold’em cũng không xa nữa.

Một yếu tố phụ nhưng từng khiến tôi mất thời gian khi học poker là giá trị chip. Tôi học với các chip nhựa nhỏ có giá trị khác nhau: chip trắng là 1, chip đỏ là 5, chip xanh là 10 hoặc 25. Thực ra, điều đó không quan trọng. Giờ ở nhà tôi, mỗi chip đều có giá trị như nhau. Đơn giản.

Dù vậy, màu sắc chip vẫn có ý nghĩa riêng. Vợ chồng tôi giữ một bộ chip poker bằng đất nung rất đẹp và đủ màu từ thời còn trẻ. Mỗi người bắt đầu ván với một chồng chip màu riêng, khuyến khích sự “khoe khoang”. Các chip đều có giá trị như nhau, nhưng chỉ cần nhìn qua là biết ai đang thắng và thắng ai. Nếu bạn có một đống chip vàng, bạn biết mình lấy chúng từ cha mình, và cảm giác đó thật thỏa mãn.

Tôi từng kể về hệ thống này với một giám đốc công ty giao dịch độc quyền, và ông ấy hỏi: “Thế các bạn đổi chip lấy kem à?” Một câu hỏi hợp lý mà trước đây tôi chưa từng nghĩ đến. Người chơi poker chuyên nghiệp thường chơi để ăn tiền; chip chỉ là công cụ tính điểm và cuối cùng sẽ được quy đổi ra tiền. Hoặc đổi ra kem cũng được, nhưng một trò poker mà toàn bộ chip biến mất sau khi chơi thì thật vô nghĩa.

Điều này không phải vấn đề với hai cậu con trai sinh đôi 4 tuổi nhà tôi. Nhiều người từng mất cả căn nhà ở Vegas mà vẫn không biểu lộ nhiều cảm xúc bằng hai đứa nhỏ khi hơn thua nhau. Chúng hoàn toàn có động lực chơi chỉ vì vui.

Chúng tôi đã dạy con gái theo cách này từ khi con bé mới 4 tuổi. Giờ con đã 8 tuổi, là một người chơi no-limit hold’em vững vàng và bắt đầu học Modern Poker Theory. Với tư cách phụ huynh, tôi hài lòng khi đã cho con công cụ để tự trang trải việc học đại học bằng poker, rồi có thể làm việc tại một công ty giao dịch độc quyền. Với hai cậu con trai 4 tuổi, chúng tôi vẫn chơi poker một lá, nhưng trò này khá vui, và giấc mơ về một đêm poker thực sự của cả gia đình đang đến gần.