Hội đồng Tài nguyên Không khí California (CARB) đang đề xuất loạt quy định nghiêm ngặt hơn nhằm ngăn chặn nguy cơ cháy tại các bãi rác, đồng thời cắt giảm lượng methane, một loại khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh, từ chất thải trên toàn bang.

Theo báo cáo ngày 23.9 của CARB, các sửa đổi mới sẽ buộc đơn vị vận hành bãi rác phải “giám sát kỹ lưỡng và phản ứng chủ động trước các thay đổi” liên quan đến hệ thống thu gom methane và các khí thải độc hại khác.

Tháng 7 vừa qua, Bloomberg Businessweek công bố kết quả điều tra cho thấy nhiều bãi rác trên khắp nước Mỹ đang quá nhiệt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Một nguyên nhân chính là hệ thống thu gom khí có thể làm rò rỉ không khí, khiến rác nóng lên. Khi lượng oxy quá cao, bãi rác có thể tự bốc cháy.

Cuộc điều tra tập trung vào bãi rác Chiquita Canyon gần Los Angeles, nơi bị quá nhiệt từ năm 2022 và liên tục phát tán khí độc. Nhiều cư dân sống quanh khu vực này trong những năm qua đã khiếu nại về tình trạng đau đầu mãn tính, buồn nôn, rối loạn thần kinh và sẩy thai muộn.

CARB bắt đầu cập nhật quy định từ năm 2023, đặt mục tiêu giảm 40% lượng methane toàn bang so với mức năm 2013 vào năm 2030. Tháng 7, cơ quan này tổ chức gặp mặt người dân bị ảnh hưởng bởi Chiquita Canyon để tiếp nhận phản hồi. Dự thảo đang được lấy ý kiến đến ngày 10.11 và có thể có hiệu lực từ năm 2027.

Nếu được thông qua, quy định mới sẽ yêu cầu đơn vị vận hành thực hiện thêm nhiều biện pháp khi nhiệt độ trong bãi rác vượt 131°F (tương đương 55°C), bao gồm kiểm tra rò rỉ khí và giữ mức oxy dưới giới hạn cụ thể. Đây là điểm khác biệt so với quy định liên bang hiện nay, vốn chỉ giới hạn nhiệt độ mà không bắt buộc biện pháp cụ thể.

CARB dẫn trường hợp Chiquita Canyon để làm rõ hậu quả của tình trạng quá nhiệt. “Các chất gây mùi và khí độc đang được giám sát thường xuyên tại khu vực bãi rác và cộng đồng xung quanh. Rủi ro sức khỏe cũng đang được đánh giá liên tục,” báo cáo viết.

Giới chức California cho rằng nguyên nhân chính là do lượng oxy lọt vào bãi rác quá lớn. Tuy nhiên, Chiquita Canyon, đơn vị vận hành thuộc sở hữu của Waste Connections, bác bỏ nhận định này và chưa đưa ra lời giải thích cụ thể. Nhiều bãi rác khác trên khắp nước Mỹ cũng ghi nhận hiện tượng tương tự, trong khi nguyên nhân chính xác vẫn còn gây tranh cãi giữa giới chức và doanh nghiệp.

Dù cháy bãi rác quy mô lớn là hiện tượng hiếm, một số địa điểm khác gần đây cũng bị quá nhiệt, như Avenal Regional Landfill ở California do công ty con của Waste Connections vận hành, và El Sobrante Landfill thuộc Waste Management. “Tình trạng này khá phổ biến trong ngành và đã có quy trình xử lý rõ ràng,” người phát ngôn của Waste Connections cho biết. Trong khi đó, Waste Management khẳng định đang phối hợp với giới chức liên bang và tiểu bang để khắc phục tình trạng này.

CARB cũng đề xuất thêm các yêu cầu khác, như sửa chữa nhanh điểm rò rỉ methane do vệ tinh phát hiện và sử dụng công nghệ mới, gồm cả drone, để kiểm tra khu vực khó tiếp cận. Ước tính, tổng chi phí tuân thủ sẽ tăng khoảng 6 triệu USD mỗi năm cho mỗi đơn vị vận hành.

Theo bà Katherine Blauvelt, giám đốc điều hành tổ chức Full Circle Future chuyên về sức khỏe môi trường, đây có thể là bộ quy định cấp bang đầu tiên ở Mỹ đưa ra chuẩn mực phòng cháy cho bãi rác. “CARB cần có quy định đủ mạnh để ngăn chặn thêm một thảm họa như Chiquita Canyon,” bà nói. “Tôi lo rằng nếu không hành động kịp thời, sẽ có thêm nhiều thảm họa ảnh hưởng đến nhiều cộng đồng khác.”