Các doanh nghiệp cảnh báo tình trạng kéo dài có thể dẫn tới phá sản, ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư mới trong ngành năng lượng xanh.

Nhóm nhà đầu tư cho biết, 173 dự án điện tái tạo theo cơ chế giá FIT đang bị vướng do yêu cầu về biên bản nghiệm thu công trình (CCA) tại Thông tư 10/2023. Quy định này được ban hành sau khi nhiều dự án đã vận hành thương mại (COD), khiến họ bị xác định là “chưa đủ điều kiện” để được thanh toán. Một số dự án không được Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trả tiền điện từ tháng 8.2022, trong khi nhiều dự án khác chỉ nhận được một phần tiền.

Tình trạng thiếu hụt dòng tiền đã khiến các doanh nghiệp phải gánh áp lực tài chính lớn, đe dọa khả năng trả nợ cho ngân hàng và duy trì vận hành. Các nhà đầu tư lo ngại việc EVN giữ lại thanh toán do thay đổi định nghĩa về COD là không phù hợp với nguyên tắc pháp lý và thiện chí hợp tác.

Chính sách giá FIT (Feed-in Tariff) được áp dụng cho các dự án điện tái tạo tại Việt Nam giai đoạn 2017–2021 nhằm khuyến khích đầu tư bằng cách cam kết giá mua điện cố định. Tuy nhiên, khi hết thời hạn FIT, nhiều dự án đã kịp hoàn thành và phát điện nhưng chưa được nghiệm thu chính thức. Việc ban hành Thông tư 10/2023, yêu cầu có CCA trước khi công nhận COD, khiến hàng trăm dự án rơi vào tình trạng “lửng lơ” pháp lý. EVN cũng đề xuất chỉ thanh toán tạm theo giá trần chuyển tiếp cho đến khi các dự án hoàn thiện hồ sơ.

Nhóm 23 nhà đầu tư, với tổng công suất hơn 4.182 MW, bao gồm các tập đoàn lớn như ACEN (Philippines), Super Energy (Thái Lan), Shikoku Electric (Nhật Bản) và B.Grimm (Thái Lan). Họ khẳng định sẵn sàng không khởi kiện và không yêu cầu lãi chậm trả nếu EVN thanh toán đầy đủ công nợ theo hợp đồng mua bán điện đã ký trước ngày 31.10.